%0 Journal Article %T شناسایی و تبیین ساختار و رویکرد موجود در شاخص‌های ارزیابی علم و فناوری حوزه مهندسی در ایران و کشورهای منتخب %J پژوهش نامه علم سنجی %I دانشگاه شاهد %Z 2423-3773 %A رضاقلی لالانی, زینب %A نوروزی چاکلی, عبدالرضا %A اباذری, زهرا %A سپهر, فرشته %D 2021 %\ 09/23/2021 %V 7 %N (شماره 2، پاییز وزمستان) %P 173-196 %! شناسایی و تبیین ساختار و رویکرد موجود در شاخص‌های ارزیابی علم و فناوری حوزه مهندسی در ایران و کشورهای منتخب %K شاخص‌های ارزیابی علم و فناوری %K مهندسی %K جهت‌گیری شاخص‌ها %K ایران %K آمریکا %K کره جنوبی %K ترکیه %R 10.22070/rsci.2021.13453.1452 %X هدف: هدف از این پژوهش، تبیین ساختار، رویکردها، جهت‌گیری‌ها و نقاط تمرکز شاخص‌های ارزیابی علم و فناوری حوزۀ مهندسی در ایالات متحده آمریکا به‌عنوان کشوری توسعه یافته، ترکیه به‌عنوان کشوری درحال توسعه و مسلمان در منطقه و کره جنوبی به‌عنوان یک کشور آسیایی توسعه‌ یافته خاور دور، به منظور ارائۀ چارچوبی برای تدوین این نوع شاخص‌ها در ایران است.روش‌شناسی: با مطالعه کتابخانه‌ای متون مرتبط، مبنای تدوین این شاخص‌ها در هر یک از کشورها شناسایی شد. سپس از طریق مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و بر اساس اشباع نظری، دیدگاه 9 نفر از صاحب‌نظران، که با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده بودند، در خصوص جهت‌گیری‌های هر یک از شاخص‌ها و تناسب آن با نیازهای ایران بدست آمد و با رویکرد تحلیل مضامین تجزیه و تحلیل شد.یافته‌ها: پس از شناسایی شاخص‌های مرتبط به هر بُعد و مؤلفه و حذف شاخص‌های مشابه،‌ حدود ۸۴۵ شاخص شناسایی شد که اطلاعات مربوط به هر شاخص، اعم از عنوان، هدف و منبع استخراج شاخص ارائه شد. سپس دیدگاه‌ صاحب‌نظران در خصوص جهت‌گیری شاخص‌ها و اهمیت هر یک از آنها برای ارزیابی علم و فناوری مهندسی در ایران بدست آمد. در نهایت، چارچوب اصلی برای جهت‌گیری‌ در تدوین شاخص‌های ارزیابی علم و فناوری حوزه مهندسی در ایران پیشنهاد شد.نتیجه‌گیری: هر یک از کشورهای منتخب علاوه بر بهره‌مندی از شاخص‌های رایج، از شاخص‌ها و جهت‌گیری‌های ویژه‌ای که قادر به انعکاس مؤثرتر فعالیت‌های علم و فناوری این حوزه باشد بهره می‌برند که از آن جمله می‌توان به شاخص‌هایی از گروه «ثبت اختراعات»، «هزینه‌کردهای تحقیق و توسعه»، «صنعت فناوری»، «تجارت بین‌المللی در فناوری سطح بالا» و «نقش‌آفرینی در توسعه فناوری‌های رشد سبز» اشاره کرد. از آنجایی که همواره شاخص‌های ارزیابی به عنوان مهم‌ترین مشخصه جهت‌گیری‌ سیاست‌های علم و فناوری کشورها محسوب می‌شوند، بهره‌گیری از گروه شاخص‌های یاد شده در گزارش‌های ملی این کشورها می‌تواند حاکی از متمایل شدن جهت‌گیری‌ سیاست علمی این کشورها به‌سوی زمینه‌های خاص توسعه مهندسی تلقی شود. %U https://rsci.shahed.ac.ir/article_3075_2dbb1d4e6afc07f8d83cdfd78315dfe4.pdf