TY - JOUR ID - 469 TI - مروری بر رسم نقشۀ‌ علم و روش‌شناسی آن JO - پژوهش نامه علم سنجی JA - RSCI LA - fa SN - 2423-3773 AU - زندی روان, نرگس AU - داورپناه, محمدرضا AU - فتاحی, رحمت الله AD - دکترای علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد AD - استاد علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد Y1 - 2016 PY - 2016 VL - 2 IS - (شماره ا، بهار و تابستان) SP - 57 EP - 76 KW - نقشۀ علم KW - علم‌سنجی KW - مصورسازی ساختار علم DO - 10.22070/rsci.2016.469 N2 - هدف: هدف این مقاله ارائۀ تعریفی از نقشۀ علم، مرور پژوهش‌های رسم نقشۀ علم در جهان و ایران است تا خوانندگان با معیارها و روش‌های انجام این‌گونه پژوهش‌ها آشنایی بیشتری یابند.                             روش‌شناسی: این مقاله از طریق مطالعۀ اسنادی سعی در یافتن نظریه‌ها، فنون، روش‌ها و افراد پیشتاز در رسم نقشۀ علم دارد.                             یافته‌ها: یافته­های پژوهش نشان داد که پژوهش‌ها و بازنمون‌های بصری از علم بیش از پنج دهه، در مطالعات علم‌سنجی جهان قدمت دارد؛ درحالی‌که قدمت آن در ایران به بیش از یک دهه می‌رسد. علی‌رغم به‌کارگیری تکنیک‌های متنوع و روش پیمایش، تحلیل استنادی به‌عنوان روش پذیرفته‌شده برای رسم نقشه جایگاه خود را حفظ کرده است. بیشتر پژوهش‌های اخیر در این حوزه، طی یک فرایند شش‌مرحله‌ای که با گردآوری سنجه استناد آغاز می‌شود، اشتراک دارند؛ درحالی‌که واحد تحلیل می‌تواند متنوع باشد.                             نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که پژوهش‌های خارج از کشور در سطح کلان و پژوهش‌های داخل کشور در سطح خرد انجام شده است و در این نوع پژوهش‌ها رویکرد تکنیک‌گرا بر رویکرد نظریه‌محور پیشی دارد. UR - https://rsci.shahed.ac.ir/article_469.html L1 - https://rsci.shahed.ac.ir/article_469_bb8302945a00d0b0c55e1d4b91925261.pdf ER -