شناسایی مهم‌ترین مدل‌ها و شاخص‌ها در ارزیابی علم و فناوری در شرکت‌های دانش‌‌بنیان ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد علم‌سنجی، علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه شاهد

2 دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه شاهد

چکیده

هدف: هدف اصلی این پژوهش شناسایی مهم‌ترین مدل‌ها و شاخص‌ها در ارزیابی علم و فناوری در شرکت‌‌های دانش‌بنیان ایرانی است.
روش‌شناسی: این پژوهش بر مبنای روش‌های اسنادی و پیمایشی به انجام رسیده و بخش اصلی اطلاعات این پژوهش از طریق مصاحبه دلفی دریافت و ارائه شده است. روایی و پایایی پرسشنامه‌ها به‌صورت صوری و محتوایی انجام شده است. نمونه پژوهش 14 نفر از خبرگان این حوزه موضوعی می‌‌باشند.          
یافته‌ها: از طریق آزمون تی تک نمونه‌ای مهم‌ترین مدل‌ها در ارزیابی علم و فناوری ارائه گردید. در شناسایی مهم‌ترین شاخص‌ها با بهره‌گیری از مدل ارزیابی علم و فناوری خرد ایران در قالب 5 بخش شاخص‌های انسانی، مالی، ساختاری، عملکردی و بهره‌وری مورد نظرسنجی قرار گرفت و نتایج آن ارائه گردید.
نتیجه‌گیری: بر اساس رتبه میانگین، مهم‌ترین مدل‌های ارزیابی علم و فناوری مناسب برای سنجش و ارزیابی عملکرد علم و فناوری شرکت‌های دانش‌بنیان عبارت‌اند از: «شاخص ترکیبی اقتصاد دانش و شاخص دانش»، «شاخص ترکیبی دستیابی به فناوری»، «چارچوب تحلیلی ارزیابی سطح توانمندی فناوری»، «شاخص‌های علم و فناوری یونسکو» و «شاخص‌های خرد ارزیابی علم و فناوری ایران». مهم‌‌ترین شاخص‌ها نیز جداگانه در پنج گروه ارائه شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identifying the Most Important Indicators and Models in Evaluation of Science and Technology in Knowledge-Based Companies in Iran

نویسندگان [English]

  • Mahnaz Shamsi 1
  • Hamzehali Nourmohammadi 2
1 M.A. in Scientomet-rics, Shahed Univer-sity
2 Associate Professor, Department of In-formation Science and Knowledge Studies, Shahed University
چکیده [English]

Purpose: The main objective of this study is to identify the most important models and indicators for evaluation of science and technology in knowledge-based companies in Iran.
Methodology: This study is done based on documentary and survey procedures, and the main part of the data of this study was gathered and provided through Delphi interview. Validity and reliability of the questionnaire was evaluated. The sample consists of 14 experts in this subject area.
Findings: Through univariate t-test, the most important models in the evaluation of science and technology were examined. In identifying the most important indicators by using the model of evaluation of micro science and technology in Iran, 5 sections of human, financial, structural, functional, and productivity indices were surveyed.
Conclusion: Based on average ratings, the most important models for measuring science and technology and suitable assessment and evaluating of the performance of science and technology of knowledge-based firms are "composite index of knowledge economy and knowledge", "composite index of access to technology," "analytical framework to assess the level of technological capability," "science and technology indices of UNESCO," and "micro-evaluation indices of science and technology". The most important indicators were also presented separately in five groups.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Science and technology
  • Knowledge-based Companies
  • Evaluation
  • Science indicators
  • Iran

مراجع

اسپرایین، فرشته. (1393). پیشنهاد نحوه ارزیابی علم و فناوری در حوزه اقتصاد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شاهد، دانشکده علوم انسانی، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی.
افشارنیا، سعید، الهیاری‌فرد، نجف (1385). تبیین جایگاه علم و فناوری (بررسی وضعیت ایران مقایسه آن با سایر کشورها) پیش‌نیاز اساسی تدوین استراتژی و ترسیم مسیر رشد و بهبود نظام علم و فناوری. کنفرانس بین‌المللی استراتژی‌ها و تکنیک‌های حل مسئله.
تاری، مهدیه، مرادی، محمود و ابراهیم‌پور، مصطفی. (۱۳۹۴). بررسی عوامل مؤثر بر رشد و موفقیت شرکت‌‌های دانش‌بنیان. فصلنامه رشد فناوری، ۱۲(۴۵): 44-36.
ذوالفقارزاده، محمدمهدی، محمدی، مهدی و هاجری، مهدی. (1393). تبیین نقش دیپلماسی علم و فناوری در پیشبرد اقتصاد مقاومتی، چهارمین کنفرانس بین‌المللی و هشتمین کنفرانس ملی مدیریت فناوری، کیش، انجمن مدیریت فناوری ایران.
ربیعی، علی، علیزاده، نسیم. (1393). ارزیابی عملکرد سازمان‌های دانش‌بنیان با رویکرد ترکیبی BSC، AHP و TOPSIS در حوزه تجاری‌سازی فناوری نانو در ایران. چهارمین کنفرانس بین‌المللی و هشتمین کنفرانس ملی مدیریت فناوری، تهران، انجمن مدیریت فناوری ایران.
رزبان، سینا، اصغری‌زاده، عزت‌اله. (1393). ارزیابی تکنولوژی در شرکت فناوری اطلاعات خوارزمی. چهارمین کنفرانس بین‌المللی و هشتمین کنفرانس ملی مدیریت فناوری، تهران، انجمن مدیریت فناوری ایران.
طباطبائیان، سید حبیب‌اله و دیگران. (1391). ارزیابی سیاست‌های علم، فناوری و نوآوری. تهران: مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور.
طباطبائیان، سید حبیب‌اله، نقی‌زاده، رضا و خالدی، آرمان. (1389). مروری بر مدل‌های ارزیابی توانمندی فناوری در سطح ملی. تهران: مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور.
فرقانی، علی. (1387). ارزیابی نظام توسعه فناوری در ایران در راستای تحقق چشم‌انداز1404. ارائه‌شده در کنفرانس مدیریت فناوری.
قماشچی، محمد، عابدی، زهرا و منطقی، منوچهر. (1393). بررسی توانمندی‌های تکنولوژیک شرکت‌های دانش‌بنیان (مطالعه موردی: شرکت‌های فعال در زمینه طراحی و تولید تجهیزات پزشکی). چهارمین کنفرانس بین‌المللی و هشتمین کنفرانس ملی مدیریت فناوری، تهران، انجمن مدیریت فناوری ایران.
کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان و نظارت بر اجرا. (1392). آیین‌نامه تشخیص شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان.
کچوئیان، حسین، ترجمه. (1389). علم و جامعه‌شناسی معرفت. نوشته مایکل مولی، تهران: نشر نی.
مهدی‌زاده، حامد (1392). چارچوب ارزیابی شرکت‌های دانش‌بنیان برای پذیرش در پارک فناوری‌های صنایع هوایی. سومین کنفرانس بین‌المللی و هفتمین کنفرانس ملی مدیریت فناوری، تهران، انجمن مدیریت فناوری
محمدی، نعیمه و دیگران. (1393). شناسایی و ارزیابی عملکرد شرکت‌های دانش‌بنیان صادراتی، چهارمین کنفرانس بین‌المللی و هشتمین کنفرانس ملی مدیریت فناوری، تهران، انجمن مدیریت فناوری ایران.
Chen, C. J & Huang, C.C (2008). A Multiple Criteria Evaluation of High-Tech Industries for the Science-Based Industrial Park in Taiwan. Information & Management, 41(7):839-851
Chuan Wu, L., Shyong Ong, Ch. & Wen Hsu, Y (2008). Knowledge-based organization evaluation. Special Issue Clusters, 45(3): 541–549.
Kefla , G. (2010). The Knowledge-Based Economy and Society Has Become a Vital. (1):68-75.
Mahdi, R. (2009). Evaluating Science Production Strategies in Technical Engineering discipline, Ph.D. Thesis Shahid Beheshti U., Tehran.
Resistive Economics International Journal, 4(3): 68-78.
Rouhani, Z., Gharachorloo, N (2016). Evaluation and Feasibility of Establishing Knowledge-Based Companies in the SID (Case Study: SID of Eastern Azerbaijan Province, Iran).
Sampaio, P., Saraiva, P., Monteiro, A. (2012). A comparison and usage overview of business excellence models. The TQM Journal, 24(2): 181-200.
Supportive Rules in knowledge-based company.(2010.).
Vemic, M (2013). Evaluation of knowledge-based highgrowth enterprises in Serbia’s economic development. Online Journal of Applied Knowledge Management, 1(2).
Wang, V., Tucker, J. V., & Rihll, T. E. (2011). On phatic technologies for creating and maintaining human relationships, Journal of Technology in Society. 33: 44 51.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار