آیا اشتراک دانش در شبکه علمی ریسرچ‌گیت شاخص‌های بهره‌وری پژوهشگران را افزایش می‌دهد؟ مطالعه موردی فیزیک‌دانان برتر جهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علم اطلاعات و دانش‌‌شناسی ،دانشگاه شیراز

2 دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش‌شناسی ،دانشگاه شهید چمران اهواز

3 دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش‌شناسی ،پردیس بین‌الملل دانشگاه شیراز

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر به اشتراک‌گذاری دانش بر شاخص‌های بهره‌وری پژوهشگران می‌باشد. در همین راستا قدرت پیش‌بینی شاخص‌های بهره‌وری پژوهشگران در نظام گوگل اسکالر از طریق سنجه‌های شبکه علمی ریسرچ‌گیت (امتیاز آرجی، سنجه تأثیر، مشاهده و بارگیری) مورد بررسی قرار گرفته است.
روش‌شناسی: این پژوهش از نظـر هـدف، بنیـادی و از لحـاظ نحـوة گـردآوری داده‌هـا، از نوع توصیفی با رویکرد وب‌سنجی است. جامعه مورد مطالعه این پژوهش، نویسندگان پراستنادترین مقالات حوزه فیزیک و علوم فضایی نمایه‌شده در پایگاه اسکوپوس در بازه زمانی 2005-2014 بوده است که در شبکه اجتماعی ریسرچ‌گیت عضو بوده و همچنین در گوگل اسکالر نیز دارای پروفایل بوده‌اند. 200 مقاله اول به لحاظ استناد به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. از آزمون همبستگی و رگرسیون چندگانه استفاده شد.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان دادند که از بین سنجه‌های ریسرچ‌گیت، سنجه بارگیری با شاخص هرش رابطه مثبت و معنی‌دار دارد و مدل رگرسیون آن نیز معنادار است. متغیر بارگیری توانایی پیش‌بینی شاخص اچ پژوهشگران را دارد. این در حالی است که مدل رگرسیون برای شاخصi10  معنی‌دار نیست و هیچ‌یک از متغیرهای پیش‌‌بین، توانایی پیش‌بینی این شاخص را ندارند.
نتیجه‌گیری: با افزایش به اشتراک‌گذاری دانش توسط پژوهشگران در شبکه‌های اجتماعی علمی از جمله شبکه علمی ریسرچ‌گیت، احتمال نمایانی و بالطبع بارگیری آثار علمی آنان افزایش می‌یابد. بارگیری و مطالعه آثار علمی پژوهشگران می‌تواند به استفاده از آن اثر و درنتیجه افزایش شاخص‌های بهره‌‌وری محققان منتهی شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Does Knowledge Sharing in ReseachGate Scientific Network Increase Research-ers’ Productivity Indicators? Case Study of Top World Physicists

نویسندگان [English]

  • Saeedeh Ebrahimi 1
  • Farzaneh Afifian 2
  • Marzieh Goltaji 3
1 Assistant Professor, Department of In-formation Science and Knowledge Studies, University of Shiraz
2 PhD candidate of Information Sci-ence and Knowledge Studies, Shahid Chamran University of Ahwaz
3 PhD candidate of Information Sci-ence and Knowledge Studies, University of Shiraz
چکیده [English]

Purpose: The aim of this research is to survey the impact of knowledge sharing in   ResearchGate scientific network on researchers’ productivity indicators in Google Scholar (H-index and i10 index). In this regard, the predictive power of researchers' productivity indicators in the Google Scholar has been investigated through metrics of the ResearchGate (RG Score, impact point, views and download).
Methodology: This study is original in terms of objective and data gathering. The study adopted a descriptive method with webometrics approach. The population of this study consisted of authors of the most cited articles in the physics and space sciences fields that were indexed in Scopus during 2005-2014. The authors were members of ResearchGate and had profiles in google scholar. The first 200 articles based on citation were selected as the sample. The data were analyzed using correlation and multiple regression.
Findings: The results showed that among ResearchGate indicators, download had a significant positive relation with H-index so that the regression model was significant.  Download variable had the ability to predict researchers’ H-index. However, the regression model for i10 index was not significant and none of the predictor variables had the ability to predict i10 index.
Conclusion: Greater knowledge sharing by researchers through scientific social networks such as ResearchGate may increase the probability of visibility, hence an increase in download counts. Downloading and studying the scientific works of researchers can lead to the use of that work and thus increase productivity indicators of the researchers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Knowledge sharing
  • ResearGgate
  • H-index
  • i10 index
  • Alternative metrics
  • Scientific social networks
  • Productivity indicators
امیری، مقصود، انتظاری، علی و مرتجی، نجمه‌السادات (1395). الگوی رفتار اشتراک دانش متخصصان ایرانی در شبکه‌های اجتماعی تخصصی، شناسایی شاخص‌ها. تعامل انسان و اطلاعات. 3(3)، 81-66.
انبارکی، سحر ( 1395). بررسی نقش عامل اعتماد بر ترویج به اشتراک‌گذاری دانش در شبکه‌های اجتماعی علمی پیوسته از منظر پژوهشگران دانشگاه‌های شیراز و خلیج فارس بوشهر. پایان‌نامه کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی. دانشگاه شیراز شیراز. ایران.
انبارکی، سحر، جوکار، عبدالرسول و ابراهیمی، سعیده (1395). بررسی اثرات مستقیم و غیرمستقیم عامل اعتماد بر تمایل به اشتراک دانش در جوامع مجازی علمی با استفاده از مدل تحلیل عاملیِ ساختاری. کتابداری و اطلاع‌‌رسانی. 19(1)، 31-3.
آتش‌‌پزگرگری، اسماعیل (1391). اندیس‌ها و شاخص‌های پژوهش علمی. http://pap.blog.ir/1391/07/20 (دسترسی در 20/01/95).
ابراهیمی، سعیده و ستاره، فاطمه 1395. بررسی رابطه بین سنجه‌های جایگزین ارائه‌شده در نظام اف هزار با شاخص‌های استنادی نظام گوگل اسکالر. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، 31 (4)، 909-891.
اسفندیاری‌مقدم، علیرضا و حسینی‌شعار، منصوره (1388). تحلیل عاملی عوامل مؤثر بر استفاده کتابداران کتابخانه‌‌های دانشگاهی همدان از وب 2.‌‌‌‌‌‌‌0.  اطلاع‌شناسی 26 (2)، 53- 70.
اصنافی، امیررضا، سلامی، مریم، سیاح‌‌برگرد،  مهدی و حسینی آهنگری، عابدین (1394). حضور پژوهشگران دانشگاه‌های علوم پزشکی، آزاد و دولتی شهر اهواز در شبکه اجتماعی علمی ریسرچ‌‌گیت. توسعه آموزش جندی‌شاپور 6 (1)، 73-67.
بتولی، زهرا (1392). قابلیت‌های شبکه اجتماعی ریسرچ‌گیت برای پژوهشگران. گفتمان علم و فناوری 1 (2)، 68-59.
بتولی، زهرا، نظری، مریم (1393). بررسی قابلیت‌های شبکه‌های اجتماعی تحقیقاتی جهت تسهیل فعالیت‌های پژوهشی از منظر پژوهشگران حوزه علوم پزشکی ایران. پیاورد سلامت 8(4)، 332-317.
حاج‌ابراهیمی، مهدی، حبیبی، شفیع، سلمانی ندوشن، ابراهیم و دولانی، عباس (1388). بررسی تبادل دانش سازمانی و ابزارهای مورد استفاده در این فرایند میان کتابداران کتابخانه‌های دانشکده‌ای دانشگاه علوم پزشکی تبریز و تأثیر فرهنگ سازمانی و نظام حقوق و پاداش بر آن. در محمد حسن‌زاده، امید فاطمی، و ابراهیم عمرانی، مجموعه مقالات مدیریت دانش و علوم اطلاعات: پیوندها و برهم‌کنش‌ها(141 - 162)  تهران: کتابدار.
دانش، فرشید، رشیدی، ورا و میرزایی، منصور (1392). ردپای جهانی‌شدن بر شاخص‌های تولید علم و فناوری.  پژوهشنامه کتابداری و اطلاع‌‌رسانی 3 (1)، 26-11.
 
رحمانی، مریم، نوروزی چاکلی، عبدالرضا، اصنافی، امیررضا (زودآیند). انتظارات پژوهشگران حوزه مهندسی در دانشگاه تهران از شبکه اجتماعی پژوهشی ریسرچ‌گیت. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات.
رسولی، محمدرضا و مرادی، مریم (1391). میزان مشارکت دانشجویان ارتباطات در تولید محتوای رسانه‌‌های اجتماعی. مطالعات فرهنگ ارتباطات 13 (51)، 140-113.
زاهدی، زهره (1393). بررسی میزان استفاده از انتشارات انگلیسی‌زبان منتشرشده در مجلات بین‌المللی ایرانی در مندلی. اولین همایش ملی سنجش علم: ارزشیابی و آسیب‌شناسی بروندادهای علمی. 7-8 اسفند. دانشگاه اصفهان.
ستاره، فاطمه (1394). بررسی نقش میانجی‌گری سنجه‌های جایگزین در رابطه بین شاخص‌های رؤیت‌پذیری و استناد. پایان‌نامه کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی. دانشگاه شیراز شیراز. ایران.
ستوده، هاجر، مزارعی، زهرا و میرزابیگی، مهدیه (1394). بررسی رابطه میان شاخص‌های استنادی و نشان‌های «سایت یولایک»: نمونه مورد مطالعه مقالات حوزه علم اطلاعات و کتابداری در سال‌‌‌های 2004-2012. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات 30 (4)، 963-939.
ستوده هاجر، سعادت، یاسمین (1394). بررسی گرایش به عضویت در شبکه‌های اجتماعی علمی در میان شیمی‌دان‌های ایران. تعامل انسان و اطلاعات ۲ (3)، 31-3.
عرفان‌منش، محمدامین، اصنافی، امیررضا و ارشدی، هما (1394). دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی کشور در ریسرچ‌گیت: مطالعه آلتمتریکس. فصلنامه دانش‌شناسی 8 (30)، 72-59.
قاضی‌میرسعید، جواد، همت، مرتضی، درگاهی، حسین و خوانساری، جیران (1389). بررسی وضعیت خود استنادی نویسندگان پرکار ایرانی در حوزه پزشکی و تأثیر آن بر شاخص هرش آنها در پایگاه Web if Science. پیاورد سلامت 4 (3 و 4)، 76-67.
مهربان، سحر و منصوریان، یزدان (1393). رصد روندهای علمی: روش‌ها و معیارهای علم‌سنجی و تغییر نقش کتابداران. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات 29 (3)،631-613.  
میرزایی، عباس و مختاری، حیدر (1386). شاخص هرش (h)، رویکردی نو در ارزیابی برون‌داد علمی محققان. فصلنامه کتاب 18 (3)، 114-107.
نگهبان، محمدباقر، و محمدیان، سجاد (1393). پژوهش‌های سنجه‌ای در علم اطلاعات. شیراز: همارا، 60.
نوروزی، علیرضا (1385). مجله‌های دسترسی آزاد و نقش آنها در گسترش دانش و پیشرفت علمی ایران. رهیافت 38، 21-15.
 
نیازمند، محمدرضا (1392). بررسی تطبیقی میزان استفاده پژوهشگران کشورهای خاورمیانه از شبکه‌های اجتماعی علمی پیوسته. پایان‌نامه کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی. دانشگاه شیراز. شیراز. ایران.
یعقوبی‌ملال، نیما، جمالی مهموئی، حمیدرضا و منصوریان، یزدان (1395). تعامل‌ها و انگیزه‌های اطلاعاتی دانشمندان در شبکه اجتماعی حرفه‌‌ای ریسرچ‌گیت. پژوهشنامه علم‌سنجی 2 (1)، 56-43.
 Bar-Ilan, J., Haustein, S., Peters, I., Priem, J., Shema, H., & Terliesner, J. (2012). Beyond citations: Scholars' visibility on the social Web. arXiv preprint arXiv:1205.5611.
Bazrafshan, A., Haghdoost, A. A., & Zare, M. (2015). A comparison of downloads, readership and citations data for the Journal of Medical Hypotheses and Ideas. Journal of Medical Hypotheses and Ideas, 9(1), 1-4.
Bornmann, L., Schier, H., Marx, W., & Daniel, H. D. (2012). What factors determine citation counts of publications in chemistry besides their quality?. Journal of Informetrics, 6(1), 11-18.
Brody, T., Harnad, S., & Carr, L. (2006). Earlier web usage statistics as predictors of later citation impact. Journal of the Association for Information Science and Technology, 57(8), 1060-1072.
Costas, R., Zahedi, Z., & Wouters, P. (2015). Do “altmetrics” correlate with citations? Extensive comparison of altmetric indicators with citations from a multidisciplinary perspective. Journal of the Association for Information Science and Technology, 66(10), 2003-2019.
Eysenbach, G. (2011). Can tweets predict citations? Metrics of social impact based on Twitter and correlation with traditional metrics of scientific impact. Journal of medical Internet research, 13(4), e123.
Haustein, S., Larivière, V., Thelwall, M., Amyot, D., & Peters, I. (2014). Tweets vs. Mendeley readers: How do these two social media metrics differ?. IT-Information Technology, 56(5), 207-215.
HLWIKI International .(2015). Author impact metrics From  http://hlwiki.slais.ubc.ca/index.php?title=Author_impact_metrics&oldid=142757. (accsed 8 April 2016).
Johnson, B. (2012). How ResearchGate plans to turn science upside down. From https://gigaom.com/2012/02/22/how-researchgate-plans-to-turn-science-upside-down/ (accessed June 3, 2015)
Ku, E. C., & Fan, Y. W. (2009). Knowledge sharing and customer relationship management in the travel service alliances. Total Quality Management, 20(12), 1407-1421.
Li, X., & Thelwall, M. (2012, September). F1000, Mendeley and traditional bibliometric indicators. In Proceedings of the 17th international conference on science and technology indicators (Vol. 2, pp. 451-551).
Li, X., Thelwall, M., & Giustini, D. (2011). Validating online reference managers for scholarly impact measurement. Scientometrics, 91(2), 461-471.
Madden, M., and Fox, S. (2006). Riding the waves of ‘‘Web 2.0’’: More than a buzzword, but still not easily defined. Pew Internet Project: 1-6. http://pewresearch.org/pubs/71/riding-the-waves-of-web-20 (accessed June 3, 2015).
Maflahi, N., & Thelwall, M. (2016). When are readers as good as citers for bibliometrics? Scopus vs. Mendeley for LIS journals. Journal of the Association for Information Science and Technology, 67(1),191-199.
Maloney, E. (2007). What Web 2.0 can teach us about learning. Chronicle of higher education, 53(18), B26.
Mas-Bleda, A., Thelwall, M., Kousha, K., & Aguillo, I. F. (2014). Do highly cited researchers successfully use the social web?. Scientometrics, 101(1), 337-356.
Moed, H. (2005). Statistical relationships between downloads and citations at the level of individual documents within a single journal. Journal of the American Society for Information Science and Technology 56 (10): 1088-1097.
Mohammadi, E., & Thelwall, M. (2014). Mendeley readership altmetrics for the social sciences and humanities: Research evaluation and knowledge flows. Journal of the Association for Information Science and Technology, 65(8), 1627-1638.
Mohammadi, E., Thelwall, M., & Kousha, K. (2016). Can Mendeley bookmarks reflect readership? A survey of user motivations. Journal of the Association for Information Science and Technology, 67(5), 1198-1209.
Mohammadi, E., Thelwall, M., Haustein, S., & Larivière, V. (2015). Who reads research articles? An altmetrics analysis of Mendeley user categories. Journal of the Association for Information Science and Technology, 66(9), 1832-1846.
Priem, J., Taraborelli, D., Groth, P., & Neylon, C. (2010). Alt-metrics: A Manifesto. Available:http://altmetrics.org/manifesto/ (accessed 10 May. 2015)
Priem, J., Piwowar, H. A., & Hemminger, B. M. (2012). Altmetrics in the wild: using social media to explore scholarly impact. ACM Web Science Conference ACM Web Science Conference. http://arxiv.org/abs/1203.4745  (accessed 10 May. 2015)
Richter,A., and M. Koch. 2008. Functions of Social Networking Services. In: Proc. 8TH International Conference on the Design of Cooperative Systems, Carry-le-rouet, France, Institutd'EtudesPolitiquesd'Aix-en-Provence, 87-98.
Schloegl, C., & Gorraiz, J. (2010). Comparison of citation and usage indicators: the case of oncology journals. Scientometrics, 82(3), 567-580.
Schlögl, C., Gorraiz, J., Gumpenberger, C., Jack, K., & Kraker, P. (2013). Download vs. citation vs. readership data: The case of an Information Systems journal. In Proceedings of the 14th International Society of Scientometrics and Informetrics Conference (Vol. 1, pp. 626-634).
Stojanovski, J. (2013). Visibility and (alt) metrics of the Croatian Open Access (OA) journals. In The 8th Munin Conference on Scholarly Publishing 2013-Entering the Next Stage.
Thelwall, M., & Kousha, K. (2014). Academia. edu: social network or academic network?. Journal of the Association for Information Science and Technology, 65(4), 721-731.
Zahedi, Z., Fenner, M., & Costas, R. (2014). How consistent are altmetrics providers? Study of 1000 PLOS ONE publications using the PLOS ALM, Mendeley and Altmetric. com APIs. In altmetrics 14. Workshop at the Web Science Conference, Bloomington, USA.
Zahedi, Z., & Van Eck, N. J. (2014). Visualizing readership activity of Mendeley users using VOSviewer. In Altmetrics14: Expanding Impacts and Metrics, Workshop at Web Science Conference 2014, Bloomington, IN, June(Vol. 23).
Zahedi, Z., Costas, R., & Wouters, P. (2014). How well developed are altmetrics? A cross-disciplinary analysis of the presence of ‘alternative metrics’ in scientific publications. Scientometrics, 101(2), 1491-1513.