فرا تحلیل گرایش مجله‌های علمی و پژوهشی داخلی به انتشار پژوهش‌های علم‌سنجی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه پیام نور

2 دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه پیام نور

3 استادیارگروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه پیام نور

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی و فرا تحلیل مطالعات علم­سنجی پژوهشگران ایرانی از منظر تنوع مجلات علمی منتشر کننده انجام شده است. هدف از فرا تحلیل ترکیب اندازه اثر مطالعات انتشار مقاله‌های پژوهشی علم‌سنجی در مجله‌های علمی و پژوهشی داخلی ست.
روش‌شناسی: جامعه آماری پژوهش برابر با 170 عدد مقاله پژوهشی که مبتنی بر ملاک اعتبار درونی (کیفیت، سال، نویسندگان و نوع پژوهش) در بازه زمانی سه سال از پاییز 1392 تا تابستان 1395 برگزیده شدند. بر این اساس در این پژوهش از مفروضه­های همگنی و خطای انتشار، اندازه اثر و شدت اثر (مدل کوهن) استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که بر اساس تحلیل محتوای مقالات درمجموع 14 مجله تخصصی و 52 مجله غیرتخصصی در چاپ پژوهش‌های علم‌سنجی نقش داشته‌اند. فصلنامه مدیریت و پردازش اطلاعات با اندازه اثر (0.237) بیشترین سهم انتشار را در بین مجله‌ها دارد. مدیریت اطلاعات سلامت (0.149) و مجله بین‌المللی علوم اطلاع‌رسانی و مدیریت اطلاعات (0.096) در رتبه‌های بعدی قرار دارند. اندازه اثر شیوع انتشار مقاله‌های علم‌سنجی در مجله‌های غیرتخصصی در سطح معنی­داری 0.013 برابر با 0.448 است. نمره استاندارد مجله‌های غیرتخصصی با استفاده از مدل کوهن در سطح متوسط برابر با (0.5d=)، برآورد شده است.
نتیجه‌گیری: یافته‌­ها حکایت از ناهمگنی اندازه‌ اثر تصادفی و وجود سوگیری انتشار در مجلات تخصصی و همگنی اندازه اثر تصادفی و عدم سوگیری انتشار در مجلات غیرتخصصی دارد. در مجموع می‌توان گفت که میزان گرایش به چاپ مقاله در مجلات غیرتخصصی در مقایسه با مجلات تخصصی از نظر کمیت انتشار قابل توجه بوده و از طرفی میزان گرایش مجله‌های تخصصی رشته نیز در گرایش به چاپ مقاله‌های علم‌سنجی به شکل معنی‌داری متفاوت هستند.           

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluating the Attitudes of Iranian Sci-entific Journals towards Publishing of Scientometric Research: A Meta-Analysis Approach

نویسندگان [English]

  • Mohamad Alaee arani 1
  • Afshin Musavi Chalak 2
  • Maryam Salami 3
  • Faramarz Soheili 2
1 PhD Student in knowledge and information science; Payame Noor Uni-versity; Tehran; Iran
2 PhD in Knowledge and Information Science; Assistant Professor; Payame Noor University; Tehran, Iran
3 PhD in Knowledge and Information Science; Assistant Professor; Payame Noor University; Tehran, Iran
چکیده [English]

purpose: This study aims to investigate the scientific studies of Iranian scientometrics researchers from the perspective of the diversity of scientific journals published these works. The purpose of the meta-analysis is to combine the effect size of the studies conducted in Iranian scientific Journals.
Methodology: The research population consisted of 170 research articles in the field of scientometrics which were based on the criterion of internal validity (quality, year, authors and type of research) in the period of three years from autumn 2013 to summer of 2016. In first step, the assumptions of homogeneity were checked; effect size was interpreted according to Cohen’s model.
Findings: The results show that based on the Meta-analysis of the articles, 14 specialized journals and 52 non-specialized journals have been involved in the publication of scientific research. The Journal of Information process and management (0.237) has the largest share of publication among the journals. Health Information Management (0.149) and the International Journal of Information Science and Management (0.096) are in the next ranks. The random effect size of the prevalence of the publication of scientific articles in non-specialized journals at the (P-value=0.013) is 0.448. The evaluation of the standard Cohen model's score shows that the effect size of the non-specialized journals (d = 0.5) is estimated to be moderate.
Conclusion: The findings indicate the heterogeneity of the effect size in specialized journals and homogeneity in the case of non-specialized journals. The tendency to publish articles in non-specialized journals compared to specialized scientific journals is significant. But the tendency of knowledge and information science journals to tend to publish scientometric articles is significantly different.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Meta-analysis
  • Effect size
  • Scientometrics research
  • Scientific journals
اخوتی، مریم؛ نوروزی چاکلی، عبدالرضا. 1381. بررسی و ارزیابی فصلنامه کتابداری و اطلاع‌رسانی آستان قدس رضوی. کتاب ماه کلیات، ش 62. ص 84-88.
دلاور، علی (1383). روش‌های تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی. تهران: ویرایش
دولانی، عباس، نجلا حریری و فهیمه باب‌الحوائجی. (1395). فرا تحلیل مطالعات حوزه پذیرش فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران. مطالعات ملی کتابداری و ساماندهی اطلاعات. 1(27). بهار. ص 145-162
گلینی­مقدم، گلنسا، عصمت مؤمنی و اصغر ستار زاده. (1393). تیپ­شناسی و روش تحقیق مطالعات همکاری علمی در ایران. رهیافت: پاییز و زمستان، ش 57. ص 51-62
محسنی، منوچهر (1378) بررسی ویژگی‌ها و مسائل مجلات علمی- تخصصی ایران، رهیافت. ش 23، ص 27-41
موسوی چلک، افشین؛ محمد علائی آرانی، فرامرز سهیلی و مریم سلامی (1396) فرا تحلیل پژوهش‌های علم‌سنجی بر اساس شیوه استفاده از پایگاه‌های اطلاعات علمی (مورد مطالعه: پژوهش‌های داخل). پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات (زود آیند)
نصراللهی سیدنورالله، مختاری، حیدر، سیدین، مریم سادات. (۱۳۹۲). ﻓﺮاﺗﺤﻠﯿﻞ: روﯾﮑﺮدی ﺑﻪ ﺗﻠﻔﯿﻖ و ارزﺷﯿﺎﺑﯽ ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎی ﻋﻠﻢ اﻃﻼﻋﺎت و داﻧﺶﺷﻨﺎﺳﯽ. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات. ۲۹ (۲): ۲۹۳-۳۱۶
نیازی، محسن؛ سعید حسینی زاده و ایوب سخایی. (1395). فرا تحلیل (نظریه و کاربرد). تهران: سخنوران.
هومن، حیدر علی. (1395). استنباط آماری در پژوهش­های رفتاری. تهران: سمت.
Bornmann, L. (2015) Alternative Metrics in Scientometrics: a meta-analysis of research into three altmetrics, Scientometrics, 103(3): 1123-1124.
Bornmann, L. Rüdiger Mutz, Sven E. Hugand, Hans-Dieter Daniel (2011) A multilevel meta-analysis of studies reporting correlations between the h index and 37 different h index variants. Journal of Informetrics. Vol.5: 346–359
Chavarro, D., P. Tang and I. Ràfols, (2017). Why researchers publish in non-mainstream journals: Training, knowledge bridging, and gap filling. Research Policy. 46(9): 1666-1680
Hartung, J.‌ Knapp, G.‌ Sinha, B. K. (2008). Statistical meta-analysis with applications. Hoboken, NJ: Wiley.
Hjorland, B. 2001. Why is meta-analysis neglected by information scientists? [Letter to the editor]. Journal of the American Society for Information Scienceand Technology. 52 (13), 1193-1194.
Hood, W. W., & Wilson, C. S. (2003). Informetric studies using databases: Opportunities and challenges. Scientometrics, 58(3), 587-608.
Kamal, R. A. K.Srivastava and C. N. Kesavachandran, (2015). Meta-analysis approach to study the prevalence of chronic obstructive pulmonary disease among current, former and non-smokers, Toxicology Reports, Vol.2: 1064–1074
Milejeciv, S. and Loet. Leydesdorff, (2013). "Information Metrics (iMetrics): a research specialty with a socio-cognitive identity?" Scientometrics, 95(1): 141-157.
Pan, X., Yan, E., & Hua, W. (2016). Disciplinary differences of software use and impact in scientific literature. Scientometrics, 109(3), 1593-1610
Serenko, Alexander (2013) "Meta-analysis of scientometric research of knowledge management: discovering the identity of the discipline", Journal of Knowledge Management, 17(5), 773-812
Nalimov, V. & Mulcjenko, B. (1971). Measurement of Science: Study of the Development of Science as an Information Process. Washington DC: Foreign Technology Division.
Sheble, Laura. (2014). Diffusion of meta-analysis, systematic review, and related research synthesis methods: patterns, contexts, and impact (Doctoral dissertation). Faculty of library and information sciences at the University of North Carolina, Chapel Hill, 345 p.
Still, J. (1998). The role and image of the library and librarians in discipline-specific pedagogical journals. The Journal of academic librarianship, 24(3), 225-231.
Tomaszewski, R., MacDonald, K. I., & Poulin, S. (2013). Publishing in discipline-specific non-library journals for promoting information literacy. The Journal of Academic Librarianship, 39(4), 321-329.