تحلیل استنادی و هم‌نویسندگی پژوهشگران حوزه‏ اسلام و علوم قرآنی در وبگاه علوم میان سال‏های 1993 تا 2012 و ترسیم ساختار علمی این حوزه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه آزاد واحد همدان

2 استادیار علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه پیام نور کرمانشاه

3 دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

هدف: پژوهش حاضر به تحلیل‌ استنادی و هم‏نویسندگی پژوهشگران حوزه‌ اسلام و علوم قرآنی در سال‏های 1993 تا 2012 و ترسیم ساختار علمی این حوزه می­پردازد.
                           
روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که با استفاده از روش‌های علم‌‌سنجی و به‌کارگیری برخی از قوانین و روش‌های این قلمرو، مانند قاعده‌های لوتکا و برادفورد و تحلیل استنادی به تحلیل داده‌های بازیابی‌شده از وبگاه علوم پرداخته‌است. ترسیم نقشه‌ تاریخ‌نگاری با نرم‌افزار هیست‌سایت انجام‌شده و برای بررسی وضعیت هم‌نویسندگی در حوزه‌ اسلام و علوم قرآنی از نرم‌افزار یو. سی. ‌نت. و بسته مکمل آن، نت‌دراو استفاده‌شده‌است.
                           
یافته‌ها: در این بازه زمانی، 4535 مدرک از نویسندگان این حوزه در پایگاه وب علوم نمایه‌شده‌است. توزیع فراوانی مشارکت نویسندگان این حوزه از قاعده لوتکا پیروی‌می‌کند ولی توزیع فراوانی موضوعی مدارک هسته تولیدشده توسط نویسندگان این حوزه براساس قانون برادفورد مورد تأیید قرارنگرفت؛ همچنین، این حوزه، میانگین نرخ رشد سالانه معادل 4/6­درصد داشته‌است؛ درپایان، ساختار علمی این حوزه برپایه میزان استنادهای محلی و جهانی با استفاده از نرم‌افزار هیست‌سایت ترسیم و تحلیل‌شد و نتیجه از این حکایت‌می‌کرد که این حوزه از نه (9) خوشه موضوعی برپایه استنادهای محلی و جهانی تشکیل‌شده‌است؛ این حوزه، همچنین از دو مؤلفه‌ هم‌نویسندگی 26 و سیزده­جزئی تشکیل‌شده‌است.
                           
نتیجه‌گیری: همکاری میان نویسندگان این حوزه، ضعیف است. تحلیل استنادی مدرک‌های مورد بررسی نشان‌داد که میان تعداد نویسندگان و تعداد استنادهای دریافتی و میزان مشارکت یک نویسنده با تعداد مدرک‌های منتشرشده توسط او، رابطه آماری معنادار مثبت وجوددارد.
                           
 
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Citation and co-authorship analysis of Islam and Quranic sciences researchers in “Web of Science” database and mapping the scientific structure of this discipline between the 2012-1993

نویسندگان [English]

  • Elaheh Zangishe 1
  • Faramarz Soheili 2
  • Hamid Ahmadi 3
1 M.A. Student of Knowledge and Information Science, Islamic Azad University of Hamedan, Hamedan, Iran
2 Assistant Professor, Department of Knowledge and Information Science, Payame Noor University, Kermanshah, Iran.
3 Ph.D. Student Department of Knowledge and Information Science, Shahid Chamran University, Ahvaz, Iran.
چکیده [English]

 



Purpose: The aim of this study was citation and co-authorship analysis of Islam and Quran sciences researcher between years of 1993–2012.
Methodology: The research method is survey. scientometrics rules such as Lutka’s and Bradford rules were used. Data were gathered from WOS database. HistCite™ software was utilized to build histography maps. “ UCINet” and “NetDraw” were used to draw co-authorships maps.
Findings: in general, 4535 records were published in this period. The distribution of the collaboration frequency of the authors follows the  Lutka’s law, but distribution of Subject frequency of the core documents was not confirmed by Bradford’s rule. The average growth rate was 6.4%. The scientific structure of this domain on the base on of local citations and also global citations frequency showed that these maps consist of 9 clusters, also co-authorship maps consist of 2 main components.
Conclusion: The results showed that the collaboration between the  authors is weak. Citation analysis showed that there is a significance correlation between the number of authors and the number of citations, also the collaboration rate of an author has a significant correlation with the number of documents published by that author.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Citation analysis
  • Science mapping
  • Scientometrics
  • Scientific collaboration
  • Co-authorship
  • Islam and Quran science

مراجع

حقیقی، محمود. (1381). کاربرد استناد در نگارش‌های علمی. روان‌شناسی و علوم تربیتی، 32(2)، 215-232.
حمدی‌پور، افشین و کوکبی، مرتضی. (1390). بررسی کمی و مصورسازی ساختار انتشارات علمی در حوزه‌ مدیریت اطلاعات در پایگاه وب آو ساینس در سال‌های 1998 تا 2009. مجله علوم و فناوری اطلاعات ایران، 28(1)، 39-70.
دیانی، محمدحسین. (1379). کتاب‌سنجی در مجموعه مباحث بنیانی در کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران: ده مقاله. مشهد: کتابخانه رایانه‌ای.
رحیمی، ماریه و فتاحی، رحمت‌الله. (1386). همکاری علمی و تولید اطلاعات: نگاهی به مفاهیم و الگوهای رایج در تولید علمی مشترک.  فصلنامه کتاب، 18 (3)، 235-248.
سهیلی، فرامرز. (1390). ترسیم ساختار انتشارات علمی تولیدشده‌ اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در پایگاه وب آو ساینس. مدیریت اطلاعات سلامت، 6(8)، 861-871.
سهیلی، فرامرز و عصاره، فریده. (1388). بررسی تولیدات اعضای هیئت علمی دانشگاه رازی در نمایه استنادی علوم طی سال‌های 1992 تا 2008: مطالعه موردی. مطالعات کتابداری و علم اطلاعات، 16(4)، 81 -110.
سهیلی، فرامرز، عصاره، فریده و فرج‌پهلو، عبدالحسین.  (1392). تحلیل ساختار شبکه‌های اجتماعی هم‌نویسندگی پژوهشگران علم اطلاعات. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، 29(1)، 191-210.
سهیلی، فرامرز و دیگران. (1389). قانون باروری پدیدآور در مورد تولیدات علمی محققان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان براساس پایگاه وب‌آو‌ساینس.  مدیریت اطلاعات سلامت، 8(6)، 766-776.
عصاره، فریده، نوروزی‌چاکلی، عبدالرضا  و کشوری، مریم. (1389). هم‌نویسندگی پژوهشگران ایران در نمایه‌های استنادی علوم، علوم اجتماعی، هنر و علوم انسانی در پایگاه وب آوساینس در سال‌های 2000 تا 2006. مجله علوم و فناوری اطلاعات ایران، 25(4)، 573-595.
فتاحی، رحمت‌الله، دانش، فرشید و سهیلی، فرامرز. (1390). بررسی وضعیت جهانی تولیدات علمی دانشگاه فردوسی مشهد طی سال‌های 1990 تا 2010 در وبگاه علوم با هدف ترسیم نقشه علم این دانشگاه. پژوهشنامه کتابداری و اطلاع‌رسانی، 1(1)، 175-196.
کریمی، رضا. (1389). بررسی انتشارات علمی تولیدشده در حوزه­ اسلام در وبگاه علوم در سال­های 1978 تا 2010. سفینه، 7(28)، 128-150.
منصوری، علی و عصاره، فریده. (1388). کشورهای پیشرو علمی جهان اسلام در پایگاه وب آو ساینس.  فصلنامه کتاب، 21(1)، 146-169.
منصوری، فهیمه، عصاره، فریده و حیدری، غلامرضا. (1391). تولیدات علمی پژوهشگران زمین‌شناسی در پایگاه وب آو ساینس براساس قوانین لوتکا و برادفورد. فصلنامه دانش‌شناسی، 5 (17)، 53-60.
Chang, S., Chou, C., & Yang, J. (2011). The literature review of technology acceptance model: A study of the bibliometrics distributions. (PACIS 2010 Proceedings, Paper 158). Retrieved From http:// aisel. Aisnet.org/ pacis 2010/158.
Cocosla, M., Serenko, A., & Turel, O. (2011) Exploring the management information systems discipline: A scienometric study of ICIS. PACIS and ASAC, Scientometrics,  87(3), 1-16.
Hsu-Hao T., & Chiang, J. K. (2010). E-commerce literature trend forecasting: A study of bibliometric methodology. (Proceedings of the 4th International Conference on New Trends in Information Science and Service Science (NISS)), 11-13.
Lun, W., Han-Chou, L., & Min, Y. J. (2010). Productivity review study on TRA and TAM literature using bibliometric methodology. (Proceedings of the 3th International Conference on Information Sciences and Interaction Sciences), 23-25.
Tiew’, W. S., & Kaur, K. (2004). Citation analysis of Journal of National Rubber. Malaysuan Journal of Library and Service Science, 5 (2), 45- 56.
 
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار