تعامل میان‌رشته‌ای حوزه مهندسی پزشکی در دو دهه اخیر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد علم‌سنجی. مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری.

2 دانشیار علم اطلاعات و دانش‌شناسی، گروه پژوهشی ارزیابی و توسعه منابع، مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری.

3 دانشیار مهندسی پزشکی. دانشگاه شیراز.

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی روابط میان‌رشته‌ای مهندسی پزشکی با دیگر حوزه‌های علمی در وب‌علم طی بازه زمانی 1997 تا 2017 است.
روش‌شناسی: روش پژوهش حاضر توصیفی پیمایشی- ‌تحلیلی با رویکرد کمّی و از نوع علم‌سنجی است. جامعه پژوهش شامل 9100 مقاله مربوط به مهندسی پزشکی نمایه‌شده در پایگاه وب‌علم در بازه زمانی 21 ساله است که از طریق نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای، 955 مقاله برگزیده شد.
یافته‌ها: تولیدات علمی در حوزه مهندسی پزشکی از سال 1997 تا 2017 روند رو به رشدی داشته است. گرایش به هم‌نویسندگی با میانگین ضریب مشارکت 77/0 در این رشته زیاد است. مصورسازی داده‌ها نشان داد "مهندسی پزشکی"، "علم موادـ‌چندرشته‌ای"، "علم پلیمر"، "مهندسی برق و الکترونیک" و "مهندسی بافت و سلولی" پربسامدترین و تأثیرگذارترین حوزه هستند.
نتیجه‌گیری: روند پژوهش‌ها و مباحث علمی و داغ این حوزه و حوزه‌های مشترک و تأثیرگذاری آنها موجب ظهور حوزه‌های جدید مطالعاتی در این حرفه شده است. ازآنجاکه ضریب همکاری گروهی محققان این حوزه در سطح بالایی قرار دارد پژوهشگران می‌توانند از طریق ارتباطات گسترده‌تر با یکدیگر به پیشبرد و توسعه مهندسی پزشکی کمک کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Interdisciplinary interaction in the field of biomedical engineering in the last two decades

نویسندگان [English]

  • Somayeh Jafari Naeini 1
  • Mohammad Reza Ghane 2
  • Reza Boostani 3
1 M.A. in scientometrics, Regional information center foe science and technology.
2 Associate Professor in Knowledge and information science, Re-search Department of Evaluation and Collection Development, Regional Information center for Science and Technology
3 Associate Professor of Biomedical Engineering, shiraz university.
چکیده [English]

Purpose:This study aims to investigate the interdisciplinary relationships of biomedical engineering with other scientific domains in WoS during the period 1997 to 2017.
Methodology: The method of the present study is descriptive survey-analytical with a quantitative and scientometric approach. The study population consisted of 9100 articles related to biomedical engineering indexed in the WOS for 21 years. 955 articles were selected through stratified random sampling.
Findings: Scientific production in the field of biomedical engineering from 1997 to 2017 has a growing trend. The tendency to co-authorship with a collaboration coefficient of 0.77 in this field is high. Data visualization showed that "biomedical engineering", "materials science - multidisciplinary", "polymer science", "electrical and electronic engineering" and "tissue and cellular engineering" are the most frequent and effective fields.
Conclusion: The process of research and scientific and hot topics in this field and common fields and their impact has led to the emergence of new fields of study in this profession. Since the group collaboration rate of researchers in this field is at a high level, researchers can contribute to the advancement and development of biomedical engineering through wider communication with each other.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Interdisciplinary Interaction
  • Biomedical Engineering
  • Web of Science
  • WoS

مراجع

آزادی احمدآبادی، قاسم و جمالی مهمویی، حمیدرضا (1396). تنوع و پراکندگی موضوعی تولیدات علمی ایران در حوزه فناوری‌های هم‌گرا. پژوهش‌نامه علم‌سنجی، 3 (2)، 115-134.
آجی‌فروکی، ایزولا، بارل، کیو و تگ، ژان (1386). ضریب همکاری: مقیاسی برای اندازه‌گیری میزان همکاری در پژوهش‌ها. ترجمه عبدالحسین فرج‌پهلو. فصلنامه علوم و فناوری اطلاعات، 23 (1-2)، 169-183.
ابراهیمی، سعیده و جعفری، ناهید (1398). تمایزی بر تنوع و تأثیر تحقیقات میان‌رشته‌ای در سطوح بین‌رشته‌ای، چندرشته‌ای، درون‌رشته‌ای و رشته‌های متقاطع با نگاهی بر همکاری‌های بین‌بخشی و درون‌بخشی در حوزه‌های علوم پایه. پژوهش‌نامه علم‌سنجی، 5 (10)، 23-44.
 
باقری، سهیلا و محمداسماعیل، صدیقه (1392). بررسی وضعیت چندنویسندگی و شبکه همکاری‌های علمی حوزة مهندسی پزشکی ایران در نمایه استنادی علوم بین سال‌های 2002 تا 2011. رهیافت، 23 (54)، 5-17.
بانکی کشکی، حسین و تفضلی شادپور، محمد (1395). بررسی آخرین وضعیت آموزشی و پژوهشی رشته مهندسی پزشکی در دانشگاه‌های برتر جهان در سال 2016. مجله مهندسی پزشکی زیستی، 10 (1)، 85-97.
رولاند، اس. (1387). میان‌رشتگی در مبانی نظری و روش‌شناسی مطالعات میان‌رشته‌ای. ترجمه مجید کرمی. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
شادی، سورناز (1398). تحلیل ویژگی‌های مقالات مرور سیستماتیک پژوهشگران ایرانی در حوزه زیست‌پزشکی با رویکرد علم‌سنجی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شاهد، دانشکده علوم انسانی، تهران.
صدیقی، مهری (1392). تحلیل و روابط و الگوهای میان‌رشته‌ای در منتخبی از حوزه‌های اولویت‌دار علوم و فناوری. فصلنامه علمی پژوهشی پردازش و مدیریت اطلاعات، 29 (1)، 190-165.
عبداللهی، محمدرضا (1397). کسب‌ و کار در مهندسی پزشکی. تهران: انتشارات نوین.
عراقیه، علیرضا (1392). گونه‌شناسی رهیافت‌های میان‌رشته‌ای و دلالت‌های آن در طراحی برنامه درسی چندفرهنگی در آموزش عالی. فصلنامه علمی-پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 4 (1)، 81-98.
کوثری، سحر، قاضی نوری، سید سپهر، ثقفی، فاطمه و عموعابدینی، قاسم (1395). توسعه سناریوی مطلوب آثار اجتماعی توسعه فناوری نانو در ایران: یک رویکرد مورفولوژیک. فصلنامه علمی‌ـ‌پژوهشی سیاست علم و فناوری، 8 (2)، 1-15.
مجابی، مینا (1398). آشنایی با دنیای مهندسی پزشکی. ماهنامه مهندسی پزشکی و تجهیزات آزمایشگاهی. بازیابی در https://iranbmemag.com. تاریخ دسترسی: 20/11/1398.
محمداسماعیل، صدیقه و باقری، سهیلا (1393). بررسی تطبیقی برون‌دادها و همکاری‌های علمی کشورهای جهان در حوزه مهندسی پزشکی، در نمایه استنادی علوم. مدیریت اطلاعات سلامت، 11 (5)، 580-569.
مکی‌زاده، فاطمه، حاضری، افسانه، رزمجو، فاطمه و سهیلی، فرامرز (1396). بررسی روند تولیدات علمی و تحلیل ساختار شبکه هم‌تألیفی در حوزه نانو فناوری ایران. رهیافت، 65، 51-66.
مهدی، رضا (1392). شکل‌گیری و توسعه میان‌رشته‌ای‌ها در آموزش عالی: عوامل و الزامات. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 5 (2)، 117-91.
میرعابدینی، احمد (1388). نقش ارتباطات در تحول و توسعه علوم میان‌رشته‌ای. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 1 (4)، 56-19.
نیکان، شهرزاد (1389). تولیدات علمی ده ‌ساله ایرانیان در سطح بین‌المللی (2007-1998). مطالعات ملی کتابداری و سازمان‌دهی اطلاعات، 21 (4)، 72-86.
نگهبان، محمدباقر و رمضانی‌فر، هدی (1396). مقایسه نقشه علمی ایران با نقشه جهانی علم جهت تعیین حوزه‌های بین‌رشته‌ای. علم‌سنجی کاسپین، 4 (2)، 14-22.
نورمحمدی، حمزه‌علی، کرامت‌فر، مهدی، کرامت‌فر، عبدالصمد و اسپرایین، فرشته (1393). پژوهش در کدام حوزه‌ها؟ تعیین اولویت‌های پژوهشی کشور بر مبنای تأثیر آنها بر رشد اقتصادی. علم‌سنجی کاسپین، 1 (1)، 48-53.
 
نوروزی چاکلی، عبدالرضا، قضاوی، رقیه و طاهری، بهجت (1394). ارزش‌گذاری شاخص‌های ارزیابی پژوهش در حوزه‌های مختلف علوم در ایران. فصلنامه علمی‌-پژوهشی سیاست علم و فناوری، 7 (4)، 31-40.
Bahar, D., Hausmann, R., & Hidalgo, C. A. (2014). Neighbors and the evolution of the        comparative advantage of nations: Evidence of international knowledge diffusion?. Journal of International Economics, 92(1), 111-123.     
Barthel, R., & Seidl, R. (2017). Interdisciplinary collaboration between natural and social sciences and trends exemplified in groundwater research. PLoS ONE, 12(1).
Bayrak, B. K., Erkoç, M. F. & Gül, M. O. (2007). Integration application in interdisciplinary teaching: a case of science and technology areas. Proceeding of the seventh international conference on    educational technology (IETC), May 3-5, Turkish Republic of Northern Cyprus, Nicosia, and Turkish.
Bretscher, A. (2008). Why an interdisciplinary biological research institute now? Cornell
Chronicle. Retrieved from http://www.news.cornell.edu/stories/2008/12/ why interdisciplinary-research-institutes-now.
Bronzino  J. (2005). Biomedical  Engineering:  A  historical  perspective. In: Enderle J, Blanchard S, Bronzino J. (Eds).  Introduction to Biomedical Engineering.  Burlington MA; Elsevier Academic Press.
Bukowski, M., Geisler, S., Schmitz-Rode, T. & Farkas, R. (2020) . Feasibility of activity-based expert profiling using text mining of scientific publications and patents. Scientometrics 123, 579–620. https://doi.org/10.1007/s11192-020-03414-8
Chavarro, D., Tang, P. & Rafols, I. (2014) Interdisciplinary and research on local issues: evidence from a developing country. Research evaluation, 23(3), 195-209.
Chen, S., Arsenault, C., & Larivière, V. (2015). Are top-cited papers more interdisciplinary? Journal of Informetrics, 9(4), 1034-1046.        
Chung, E., Kwon, N. & Lee, J. (2016). Understanding scientific collaboration in the research life cycle: Bio‐and nanoscientists' motivations, information‐sharing and communication practices, and barriers to collaboration. Journal of the association for information science and technology, 67(8), 1836-1848
Cumming, J.N. & Kiesler, S. (2014). Organization theory and the changing nature of science. Journal of organization design,3(3), 1-16.              
Deng, Li & Dong, Yu . (2014). Deep Learning: Methods and Applications. Foundations, and    Trends® in Signal Processing, 7(3-4), 197-387.          
Deng, S. & Xia, S. (2020). Mapping the interdisciplinarity in information behavior research: A quantitative study using diversity measure and co-occurrence analysis. Scientometrics , 124, 489–513.  https://doi.org/10.1007/s11192-020-03465-x
Dolan, A.M. (2004). Clinical engineering handbook. Academic press.
Elango, B. (2019). A bibliometric analysis of literature on engineering research among BRIC     countries. Collection and curation, 38(1), 9-14.        
Enderle, J.D. & Bronzino, J.D. (2012). Introduction of biomedical engineering. Amsterdam; Boston: Elsevier/Academic Press.         
Jeong, S., Kim, J. C., & Choi, J. Y. (2015). Technology convergence: What developmental stage are? Scientometrics, 104(3), 841–871.
Gerdsri, N., Kongthon, A.  &Puengrusme, S. (2017). Profling the Research Landscape in Emerging Areas Using Bibliometrics and Text Mining: A Case Study of Biomedical Engineering (BME) in Thailand. International Journal of Innovation and Technology Management. 14(2), 1-15.
Glänzel, W., & Thijs, B. (2012). Using ‘core documents’ for detecting and labelling new emerg-ing topics. Scientometrics, 91(2), 399-416.
Gondran, N. & Kammen, D.M. (2004). De la pluridisciplinarité pour des ingénieurs généralistes vers une interdisciplinarité à la mesure d'ingénieurs éco-citoyens. Didaskalia, 24, 65-80.
Hasman, A., Ammenwerth, E., Dickhaus, H., Knaup, P., Lovis, C., Mantas, J., ... & Surjan, G. (2011). Biomedical informatics–a confluence of disciplines? Methods of information in medicine, 50(06), 508-524.
Huutoniemi, K., Klein, J. T., Bruun, H. & Hukkinen, J. (2010). Analyzing interdisciplinarity: Typology and indicators. Research policy, 39(1), 79-88.
Laskovski, A. (2011). Biomedical engineering: trends in electronics, communication and software. Retrieved from: https://www.intechopen.com/books/biomedical-engineering-trends-in-electronics-communications-and-software.
Ledford, H. (2015). How to solve the world’s biggest problems. Nature, 525, 308–311.
Lynch, J. (2006). It is not easy being interdisciplinary. International journal of epidemiology, 35, 1119-1122.
Magjarević, R. & Lacković, I. (2011). Biomedical Engineering—Past, Present, Future. Automatika, Journal for Control, Measurement, Electronics, Computing and Communications, 52(1), 5-11.
Martin, T, Rivale, S. D. & Diller, K.R. (2007). Comparison of Student Learning in Challenge-based and Traditional Instruction in Biomedical Engineering. Annals of biomedical engineering, 35(8), 1312-1323.
National Academy of Sciences. Facilitating Interdisciplinary Research. Washington, DC: The National Academic Press.
Palmer, C. (1999). Structure and strategies of interdisciplinary science. Journal of the American Society for information science and technology, 50(3), 242-53.
Porter, A. L., & Youtie, J. (2009). How interdisciplinary is nanotechnology? Journal of Nanoparticle Research, 11(5), 1023–1041.
Repanovici, A. & Landoy, A. (2018). Tracking and predicting the growth of health information using scientometrics methods and Google Trends. Paper presented at IFLA WLIC 2018 .Kuala Lumpur, Malaysia , Transform Libraries, Transform Societies in Session 219 , Health and Biosciences Libraries.
Rhoten, D. & Parker, A. (2004). Risks and Rewards of an Interdisciplinary Research Path. Sci-ence, 306(5704), 2046.
Rycroft, R. W. (2007). Does cooperation absorb complexity? Innovation networks and the speed and spread of complex technological innovation. Technological forecasting and social change, 74(5), 565-578.
Saltzman, W.mark (2015). Biomedical engineering: bridging medicine and technology. New York:  Cambridge University Press.
Schuh, G., Rudolf, S. & Mattern, C. (2016). Conceptual framework for evaluation of complexity in new product development projects. In 2016 IEEE international conference on industrial technology (ICIT), Taipei (pp. 1022–1027). Piscataway, NJ: IEEE. https://doi.org/10.1109/ICIT.2016.7474894
Shen, L.,Wang, S., Dai, W. & Zhang, Z.(2019). Detecting the Interdisciplinary Nature and Topic Hotspots of Robotics in Surgery: Social Network Analysis and Bibliometric Study. Journal of medical internet research, 21(3), 38-52.
Thilakar, S. & Ponnudurai, R. (2013). Contributions to Crop Science Research: Measuring Authorship Pattern. International Journal of Humanities and Social Science Invention. 2(12), 35-40. 
Todeschini, R. & Baccini, A. (2016). Handbook of Bibliometric Indicators: Quantitative Tools for Studying and Evaluating Research. Us: wiley.
Villafane, C. R. (2009). Biomed: From the Student's Perspective, First Edition. [Techniciansfriend.com]. ISBN 978-1-61539-663-4.
Wenjiao, G. U. O., Zhaolian, O. U. Y. A. N. G., & Yang, L. I. (2012). Revealing theme struc-ture of biomedical engineering using Co⁃ Word analysis. Chinese Journal of Biomedical Engi-neering, 31(4), 545-551.
Xu, R. & Ghaffarzadegan, N. (2018). Neuroscience bridging scientific disciplines in health: Who builds the bridge, who pays for it?. Scientometrics, 117(2), 1183-1204.
Yaqub Khan, M., Gupta, P. & Kumar Verma, V. (2013). A review-biomedical engineering-present and future prospective. Asian Journal of pharmaceutical research, 3(4), 202-206.
Zarrabeitia-Bilbao, E., Álvarez-Meaza, I., Río-Belver, R.M.& Garechana-Anacabe, G. (2019). Additive manufacturing technologies for biomedical engineering applications: Research trends and scientific impact. El profesional de la información, 28(2), 1-21.
 
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار