ارزیابی بهره‌وری پژوهشی دانشگاه‌ها و مؤسسه‌های پژوهشی دولتی ایران در حوزه‌های وابسته به سیستم‌های خبره

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه شاهد

2 دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه شاهد

چکیده

هدف: این پژوهش با هدف ارزیابی بهره‌وری پژوهشی دانشگاه‌ها و مؤسسه‌های پژوهشی دولتی کشور در زمینه سیستم‌های خبره انجام گرفته است.
روش‌شناسی: این پژوهش از نوع پژوهش‌های کاربردی علم‌سنجی است که برای انجام آن از روش‌های اسنادی و پیمایشی استفاده شده است. جامعۀ این پژوهش شامل تمامی دانشگاه‌ها و مؤسسه‌های پژوهشی دولتی ایران در حوزه سیستم‌های خبره است که طی دورۀ بیست سالۀ 1996 تا 2016 در پایگاه وب آو ساینس دارای مقاله بوده‌اند. تعداد مقاله‌های مورد مطالعه 1270 عنوان و مربوط به 97 نفر پژوهشگر از دانشگاه و مؤسسۀ پژوهشی دولتی کشور است که درنهایت 20 دانشگاه و مؤسسه‌ای که امتیازهای بالاتر از میانگین را کسب کرده بودند معرفی شدند. برای تعیین وزن و اهمیت هر یک از شاخص‌های مورد نظر، از نظرات تعداد 30 نفر از پژوهشگران علم‌سنجی و متخصصان موضوعی به‌عنوان بخشی دیگر از جامعۀ پژوهش استفاده به عمل آمد و نظرات آنها از طریق پرسشنامه جمع‌آوری شد.
یافته‌ها: نشان داد که دانشگاه‌های تهران، امیرکبیر، علوم پزشکی تهران به لحاظ بهره‌وری پژوهشی دانشگاه‌ها و مؤسسه‌های پژوهشی دولتی ایران در حوزه سیستم‌های خبره، به‌ترتیب در رتبه‌های اول تا سوم قرار گرفتند. همچنین، نتایج این پژوهش حاکی از آن است که در میان انواع برون‌دادهای علمی و فناوری، شاخص‌های مربوط به اختراعات ثبت‌شده برای پژوهشگران حوزۀ سیستم‌های خبره از وزن و اهمیت زیادتری برخوردار است.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان دادند که با توجه به دو بعد کمیّت و کیفیت و بدون درنظرگرفتن جمعیت پژوهشگران، دانشگاه تهران در حوزه‌های وابسته به سیستم‌های خبره دارای بیشترین بهره‌وری پژوهشی بوده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Research Productivity of Iranian Universities, and Research Institutes in the Expert Systems and its Related Fields

نویسندگان [English]

  • Hamid Noroozi Chakoli 1
  • Hamzeh Ali Nourmohammadi 2
  • Abdoreza Noroozi Chakoli 2
1 M.A. in Information Science and Knowledge Studies, Shahed University
2 Associate Professor, Department of Information Science and Knowledge Studies, Shahed University
چکیده [English]

Purpose:The purpose of this study was to identify and evaluate the research productivity of universities and institutes in the field of expert systems in Iran.
Methodology: In accordance with the goals and nature of this subject, the current study is methodological applied research in which, documentary and survey methods were utilized. The Statistical community of this research includes all researchers, universities, and research institutes in the field of expert systems in Iran who have published articles on the website from 1996 to 2016. Due to a coefficient of 0.96 obtained by Cronbach's alpha, the questionnaire’s reliability was confirmed by using Excel and SPSS software.
Findings: The results indicated that the indexes of patented patents of researchers in the field of expert systems are of great importance. According to the research findings, the ranking of research productivity of researchers, universities, and institutes in the field of expert systems in Iran is as follows:
As for the universities, the University of Tehran ranked first and Amirkabir University stood in the second.
Conclusion: The results revealed that in two qualification and quantitative dimensions and without considering the researchers' population, University of Tehran has the most productivity in the related fields of the expert systems.

کلیدواژه‌ها [English]

  • expert systems
  • research productivity
  • Scientometrics
  • researchers
  • universities

مراجع

آذر، عادل و ترکاشوند، علیرضا (1385). ارزیابی عملکرد آموزشی و پژوهشی با استفاده از مدل تحلیل پوششی داده‌ها: گروه‌های آموزشی دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس. فصلنامه مدرس علوم انسانی، 10 (1)، 1-23.
اکبری، پیمان. 1389. نقش و اهمیت بهره‌وری. اطلاعات سیاسی-اقتصادی (280-279): 178-195.
باقری، افسانه (1385). مفاهیم مبهم بهره‌وری و عملکرد.  تدبیر شماره 173.
دباغ، رحیم (1390). مقایسه بهره‌وری پژوهشی با بهره‌وری کل در دانشگاه‌های منتخب دولتی ایران. پژوهش‌های اقتصادی ایران، 16 (47)، 75-104.
رضایی، مینا؛ نوروزی چاکلی، عبدالرضا. (1393). شناسایی و اعتبارسنجی شاخص‌های ارزیابی بهره‌وری پژوهشی دانشگاه‌های ایران. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات. دوره 30، شماره 1، ص. 3-39.
علی‌بیگی، امیرحسین (1386). تحلیل بهره‌وری پژوهشی اعضای هیئت علمی: مطالعه موردی دانشگاه رازی. پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 86، 125-154.
لطفی، محمدرضا (1389). اولویت‌بندی و تعیین مهم‌ترین عوامل آموزشی مؤثر بر بهره‌وری دانشگاه‌ها به روش تصمیم‌گیری گروهی، مدیریت، 7 (20)، 49-61.
نوروزی چاکلی، عبدالرضا (1389). بهره‌وری پژوهشی: مفاهیم، ابعاد و عوامل مؤثر بر آن. جهت انتشار در فصلنامۀ رهیافت.
نوروزی چاکلی، عبدالرضا (۱۳۹۰). آشنایی با علم‌سنجی (مبانی، مفاهیم، روابط و ریشه‌ها). تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
ه‍آل‍س، ف‍ایان‍ا؛ ‌ ه‍م‍ف‍ری، جان. ب‍ه‍ب‍ود ب‍ه‍ره‌وری و ف‍وای‍د آن. ت‍رجم‍ه ه‍وردخ‍ت (ن‍ازنی‍ن) دانش؛ س‍ه‍راب خ‍ل‍ی‍ل‍ی ش‍وری‍نی. 1376.
Nurhudatiana, Arfika & Nurhudatiana, Arfika (2015). “Decision Tree Modeling for Predicting Research Productivity of University Faculty Members". ICODSE, 70-75.
Jacob, Brian & Lefgren, Lars (2007)."The Impact of research grant funding on scientific productivity". NBER Working Paper, 13519, 1- 67.
Sri Kantha, s. (1996)."Scientific productivity of Einstein, Freud and Landsteiner". Medical Hypotheses, 46, 467- 470.
Torres-Salinas, D., Moreno-Torres, J. G., Delgado-Lo pez-Co zar, E., and Herrera, F. (2011). "A methodology for Institution-Field ranking based on a bidimensional analysis: the IFQ2A index". Scientometrics. 88, 771-786.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار