تحلیل و تدوین شاخص‌های ارزیابی کیفیت مقالات علمی‌ـ‌ پژوهشی هنر مبتنی بر نظریه هنجارها و ضدهنجارهای علم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد

2 استادیار گروه آموزشی پژوهش هنر، دانشگاه شاهد

3 دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی ، دانشگاه شاهد

چکیده

هدف: کاربرگ‌های ارزیابی مجلات علمی، مهم‌ترین ابزار ارزیابی کیفیت مقالات علمی هستند. هدف از این مطالعه، توصیف عینی و کیفی شاخص‌های کاربرگ‌های ارزیابی مجلات علمی‌ـ‌پژوهشی هنر، شناسایی کاستی‌های آنها در مقایسه با هنجارها و ضدهنجارهای علم و تدوین کاربرگ جدید است.
روش‌شناسی: روش این مطالعه تلفیقی (qual) QUN و به‌صورت ترکیبی از پیمایش و تحلیل محتواست. برمبنای شیوه تمام‌شماری، نمونه‌ها شامل: 1) 9 کاربرگ‌ ارزیابی مجلات علمی‌ـ‌پژوهشی هنر و 2) 14 نفر از متخصصین حوزه‌های علم‌سنجی و هنر بودند. گردآوری اطلاعات به دو صورت کتابخانه‌ای، مراجعه به پایگاه‌های استنادی مجلات و مصاحبه نیمه‌ساختاریافته انجام شد. به‌منظور استخراج وضعیت موجودِ شاخص‌ها از سیاهه وارسی محقق ساخته، نرم‌افزار  Excel و پرسشنامه به‌عنوان ابزار پژوهش استفاده شد. داده‌ها به کمک روش آمار توصیفی، برحسب درصد توزیع فراوانی و رسم جدول و نمودار تجزیه ‌و تحلیل شد.
یافته‌ها: یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند، از مجموع 53 شاخص موجود، شاخص «استفاده از منابع معتبر کافی و جدید (داخلی و خارجی)» با 78/77 درصد بیشترین و 26 شاخص‌ دیگر، با 11/11 درصد، کمترین درصد فراوانی را دارا می‌باشند. همچنین، این شاخص‌ها از مجموع 7 هنجار علم مرتن، با 6 هنجار و به میزان کمتر از 1[8 درصد انطباق داشته و با هیچ‌یک از ضدهنجارهای علم انطباقی را نشان نمی‌دهند.
نتیجه‌گیری: نتایج به‌دست‌آمده، حاکی از پراکندگی و توزیع نامتوازن مؤلفه‌ها و شاخص‌های ارزیابی در این کاربرگ‌ها و نیز، عدم انطباق آنها بر الزامات نهادی علم بوده و بازنگری در آنها را ضروری نشان می‌دهد. درنهایت، کاربرگ ارزیابی جدید، با 10 مؤلفه و 44 شاخص تدوین شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis and Development of Quality Assessment Indicators of Scientific Articles on Art Based on the Theory of Norms and Counter-Norms in Science

نویسندگان [English]

  • Gholamreza Hasani 1
  • Mohsen Marasy 2
  • Hamzehali Nourmohammadi 3
1 Department of Art Research, Faculty of Arts, Shahed University, Teh ran
2 Assistant Professor, Department of Art Research, Faculty of Arts, Shahed University, Tehran, Iran
3 Associate Professor, Scientometrics Department, Shahed University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Purpose:The scientific journal assessment worksheets are the most important tool for evaluating the quality of scientific papers. The purpose of this research is an objective and qualitative description of indices used in the worksheets for the evaluation of Art scientific research journals in Iran and to acknowledge their shortcomings in comparison with the norms of science from the Robert King Merton's and Mitroff’s Counter-Norms in Science perspective.
Methodology: The research approach in this study is QUN)qual), combining survey and content analysis. Statistical samples consisted of nine worksheets developed for the evaluation of specialized art journal articles with a scientific research rank. Moreover, 14 experts in the fields of Scientometrics and art were invited to provide feedback on the extent to which the evaluation criteria used in the evaluation worksheets are in conformity with Merton’s science norms. Data collection was done in two forms including library research, referring to scientific journals databases, and structured interviews. In order to uncover the existing status of the indicators from the researcher-made checklist, Excel software and a questionnaire were used as research instruments. The collected data were analyzed by descriptive statistics along with relevant tables and charts.
Findings: Findings of the research show that out of the total 53 existing indicators, the index of "using sufficient and new valid sources (internal and external)" had the highest frequency (77.78%). The findings also indicated that the other 26 indicators had the lowest frequency percentage (11.11%). Moreover, these indices are consistent with the six out of seven of Merton's science norms (less than 18%).
Conclusion: The obtained results revealed the unbalanced distribution of components and indicators of evaluation in these worksheets and their non-conformance to the norms of science, necessitating their revision. So as a result, the new worksheet contains 10 components and 44 indicators designed base on findings and views of experts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Evaluation Worksheets
  • Art Scientific Journals
  • Merton's Science Norms
  • Mitroff’s Counter-Norms in Science
ارشاد، فرهنگ، قارانی، معصومه، میرزایی، سید آیت‌الله. (1384). تحلیل اسناد داوری مقاله‌های مجله جامعه‌شناسی ایران، مجله جامعه‌شناسی ایران، دوره ششم، شماره 4، ص ص. 33-3.
افشاری، معصومه؛ مهرام، بهروز؛ نوغانی، محسن. (1392). بررسی و تدوین شاخص‌های ارزیابی کیفیت مقاله‌های علمی‌ـ‌پژوهشی در حوزه علوم انسانی مبتنی بر نظریه هنجارهای علم مرتن، فصلنامه علمی‌ـ‌پژوهشی سیاست علم و فناوری، سال ششم، شماره 1، ص ص. 66-49.
ارسطورپور، شعله، (1391)، فرم‌های داوری مقالات در پیایندهای علمی و مسائل مرتبط، کلیات، کتاب ماه اطلاعات، ارتباطات و دانش‌شناسی، سال پانزدهم، شمارۀ نهم، 26-31.
پاشنگ، محمدرضا؛ نورمحمدی، حمزه‌علی؛ نوروزی چاکلی، عبدالرضا. (1394). تحلیل سرانه نشریات علوم پزشکی ایران و انطباق آن با تعداد پژوهشگران این حوزه. تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی، 49 (4)، ص ص. 15-1
ربانی، علی؛ ربانی، رسول؛ همتی، رضا؛ قاضی طباطبایی، محمود؛ ودادهیر، ابوعلی. (1390). شیوه‌های جدید تولید دانش و علم‌ورزی ...، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، سال ششم، شماره 1، ص ص. 24-12.
قانعی‌راد، محمدامین و قاضی‌پور، فریده. (1381). عوامل هنجاری و سازمانی مؤثر بر میزان بهره‌وری اعضای هیئت ‌علمی، فصلنامه پژوهش، شماره 4، ص ص. 167-206.
نوروزی چاکلی، عبدالرضا، نورمحمدی، حمزه‌علی، وزیری، اسماعیل، اعتمادی فرد، علی (1386)، تولید علم در ایران در سال‌های 2005 و 2006، بر اساس آمار مؤسسۀ اطلاعات علمی (آی.اس.آی)، فصلنامه کتاب، شماره 71، ص ص. 90-71.
Bucchi, M. (2004). Science in Society. London: Rutledge.
Cannavo, L. (1997). Sociological Models of Science Knowledge. International Sociology 12(4): 475-496.
European commission, (2008). European Educational Research Quality Indicator (EERQI), Project No. 217549.
Fabes, R.A; Martin, C.L; Hanish; L.D. and Updegraff, K.A. (2000). Criteria for Evaluating the Significance of Developmental Research in the Twenty-First Century: Force and Counterforce, Child Development, 71(1), pp. 212-221.  
Goldin, I.; & Ashley, K. (2010). Elicting Informative Feedback in Peer Review: Importance of Problem-Specific Scaffolding. "Learning by Reviewing through Peer Feedback Refinement." Proceedings of the Workshop on Computer-Supported Peer Review in Education, 10th International Conference on Intelligent Tutoring Systems. Pittsburgh, USA. Retrieved 16-7-2012 from: http://www.cspred.org/proceedings/2-cspred2010_submission_7.pdf.
Hames, I. (2007). Peer Review and Manuscript Management in Scientific Journals: Guidelines for Good Practice. Malden: Blackwell Publishing.
Merton RK. (1973). the Sociology of Science: Theoretical and Empirical Investigations. Chicago: University of Chicago Press.
Mitriff, I.I, (1974). “Norms and counter-norms in a select group of Apollo moon Scientists-Case study of ambivalence of scientists”, American Sociological Review, 39, pp. 579-595.
Steinke, A. (2003). Peer Review Forms: Getting the Best from Your Reviewers. Science Editor, Vol. 26(5): 158.
Quality Criteria for Assessment of Education Research in Different Contexts. (2009). Teaching and Learning Research Program. No. 80. Retrieved 16-7-2012 from: http://www.tlrp.org/pub/documents/Oancea%20 RB%2080%20FINAL.pdf.
 Resnik, DB. (1998). the Ethics of Science: An Introduction. London: Rutledge.
Rockwell, S. (2005). Ethics of Peer Review: A Guide for Manuscript Reviewers.
Retrieved.16.7.2012.from:http//medicine.yale.edu/therapeuticradiology/Images/Ethica_Issues_in_Peer_Review_tcm307-34211.pdf.