تحلیل روابط نهادی گواهی‌های ثبت اختراع نمایه شده جمهوری اسلامی ایران در پایگاه‌های بین‌المللی ثبت اختراع

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناسی ارشد علم‌سنجی، دانشگاه تهران

چکیده

هدف: در این پژوهش روابط سازمان‌های حامی گواهی‌های ثبت اختراع ایرانی در پایگاه‌های بین‌المللی ثبت اختراع مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته‌اند.
روش‌شناسی: این پژوهش از نوع کاربردی علم سنجی است که با روش کتابخانه ای انجام شده است. وابستگی‌های سازمانی 460 گواهی ثبت اختراع ایرانی از پایگاه‌های ادارۀ پروانه‌های ثبت اختراع و علائم تجاری آمریکا (USPTO)، سازمان جهانی مالکیت فکری (WIPO)، ادارۀ پروانه‌های ثبت اختراع اروپا (EPO) در فاصلۀ سال‌های 1976 تا 2013 استخراج و تحلیل شده و بر اساس حامیان گواهی‌های ثبت اختراع یا صاحبان گواهی ثبت اختراع به سه نوع شخصی و شرکت‌ها و دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی تقسیم می‌شوند.   
یافته‌ها: یافته های پژوهش نشان داد که از میان 120 مدرک دارای وابستگی‌های سازمانی حقوقی ایرانی، بیشترین پروانه‌های ثبت اختراع مربوط به پژوهشگاه صنعت نفت با 33 پروانۀ ثبت اختراع و بعد از آن، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با 8 پروانۀ ثبت اختراع می‌باشد. همچنین همکاری‌های بین نهادی در گواهی‌های ثبت اختراع بسیار محدود است.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد، اگرچه حمایت سازمانی از تولید گواهی‌های ثبت اختراع روند روبه‌رشدی دارد، اما نیاز است تدابیر لازم برای ورود دانشگاه‌ها و شرکت‌های صنعتی کشور به عرصۀ اختراع و نوآوری به‌سرعت و با سیاست‌گذاری مناسب اتخاذ شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Inter-institutional collaboration of Iranian patents indexed in international patent databases

نویسنده [English]

  • Mahdieh Hatami
M.Sc. in Scientometrics, University of Tehran
چکیده [English]

Purpose: In this study, the inter-institutional collaboration of Iranian patents in international patent databases is analyzed to develop indicators that connect technological inventiveness of university researchers to both funding organizations and users, as well as to entrepreneurial activities by academics.



 



Methodology: This research is an applied research that was conducted using scientometrics approaches. Organizational affiliation of Iranian patents retrieved from US Patents and Trademarks office (USPTO), World Intellectual Property Organization (WIPO), and European Patents Office (EPO) from 1976 to 2013 and analyzed according to supporters of the patent or patent owners and divided to three groups of individuals, companies, and universities and research institutes.
 
Findings: Of 120 retrieved patent, 33 items were supported by Iranian Oil Organization followed by Shahid Beheshti Medical Science University with 8 patents. The rate of inter-institutional collaboration on the patents was very limited.
Conclusion: The survey indicated that most patented academic inventions are connected to and often publicly funded by scientific research by the inventors and tend to be utilized in large firms rather than in start-up companies founded by academic entrepreneurs. An exclusive analysis of patents can point to patent concentrations on certain universities, to inventors and assignees, or to potential gaps in translating applied science into industrial technology.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Patent certificates
  • Inter-institutional collaboration
  • University-Industry-Government Relations
  • Triple Helix model
  • Iran
حاتمی، مهدیه و نقشینه، نادر. (1393). بررسی کمّی و مصورسازی همکاری‌های بین‌سازمانی در مدارک نمایه‌شده جمهوری اسلامی ایران در پایگاه استنادی اسکوپوس: از دیدگاه روابط دانشگاه  صنعت  دولت. پژوهش‌نامۀ علم‌سنجی، 1(1)، 127-150.
فاتح راد، مهدیه و تقی‌یاری، حمیدرضا. (1384). دانشگاه کارآفرین، نظام ملی نوآوری و توسعه مبتنی بر دانایی. رشد فناوری، 1(4)، 19-25.
Azzola, A., Landoni, P., & Looy, B. (2010). Exploring indicators of Open Innovation: The role of co-patents. Eleventh International Conference on Science and Technology Indicators , (pp. 25-27). Leiden.
 
Chang, Y., Yang, P., & Tsai-Lin, T. (2010). The impacts of academic patenting on paper publication: A quantity-quality examination. Picmet 2010 Technology Management For Global Economic Growth, (pp. 1-10). Phuket.
 
Etzkowitz, H. (2002). The Triple Helix of University - Industry - Government Implications for Policy and Evaluation. Working Paper 2002-11, Science Policy Institute.
 
Gao, X., Guan, J., & Rousseau, R. (2011). Mapping collaborative knowledge production in China using patent co-inventorships. Scientometrics, 88(2), 343–362.
 
Lei, Xiao-Ping; Zhao, Zhi-Yun; Zhang, Xu; Chen, Dar-Zen; Huang, Mu-Hsuan; Zhao, Yun-Hua;. (2012). The inventive activities and collaboration pattern of university–industry–government in China based on patent analysis. Scientometrics, 90(1), 231-251.
 
Leydesdorff, L. (2003). The Mutual Information of University-Industry-Government Relations: An Indicator of the Triple Helix Dynamics. Scientometrics , 58(2), 445-467.
 
Leydesdorff, L., & Meyer, M. (2006). Triple Helix indicators of knowledge-based innovation systems Introduction to the special issue. Research Policy , 35(10) , 1441-1449.
 
Ma, Z., & Lee, Y. (2008). Patent application and technological collaboration in inventive activities: 1980–2005. Technovation , 28(6) , 379–390.
 
Meyer, M., Sinilainen, T., & Utecht, J. T. (2003). Towards hybrid triple helix indicators: A study of university-related patents and a survey of academic inventors. Scientometrics,                             58(2), 321–350.
 
Noruzi, A., & Abdekhoda, M. (2012). Mapping Iranian patents based on International Patent Classification (IPC), from 1976 to 2011. Scientometrics , 93(3), 847-856.
 
Ortega, J. L. (2011). Collaboration patterns in patent networks and their relationship with the transfer of technology: The case study of the CSIC patents. Scientometrics, 87(3), 657–666.
 
Pilkington, A., Dyerson, R., & Tissier, O. (2002). The electric vehicle: Patent data as indicators of technological development. World Patent Information , 24(1) , 5-12.
 
Sarkissian , A. (2013). Deciphering innovation: An exploration of USPTO patents granted to Iranian inventors. World Patent Information, 35(4), 313-320.