رهیافت اطلاعات متقابل در همکاری دانشگاه و صنعت در گذار به دانشگاه‌های نسل سوم در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز ،ایران.

2 استاد گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.

چکیده

هدف: در راستای الزامات دانشگاه‌های نسل سوم، هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی وضع موجود برای پی‌بردن به زمینه امکان رشد همکاری بین دانشگاه و صنعت بر اساس تعیین سهم برون‌دادهای پژوهشی حاصل از این همکاری است.
روش‌شناسی: در این تحقیق از مدل مارپیچ سه‌گانه و رهیافت اطلاعات متقابل به‌منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده شده است. درمجموع 2107 مقاله از سه بخش نمایۀ استنادی علوم (SCI)، نمایه استنادی علوم اجتماعی (SSCI) و نمایه استنادی هنر و علوم انسانی (A & HCI) در پایگاه وب آو ساینس در بازه زمانی 2008 الی 2017 مربوط به دانشگاه شهید چمران اهواز استخراج شدند.
یافته‌ها: از جنبه موضوعی، حوزه‌های پزشکی، کشاورزی و مهندسی بالاترین میزان هم‌انتشاری دانشگاه و صنعت را به خود اختصاص داده‌اند. از بررسی نقشه فضایی ساختار همکاری علمی میان دانشگاه و مؤسسات تحقیقاتی ملی و بین‌المللی درمی‌یابیم که در بخش مؤسسات ملی، شهرهای تهران و اهواز بیشترین میـزان هم‌انتشاری، و در بخش مؤسسات بین‌المللی، دو کشور آمـریکا و سوئد بیشتـرین میزان هم‌انتشاری را با دانشگاه شهید چمران اهواز داشته‌اند.
نتیجه‌گیری: علی‌رغم روند رو به رشد تولیدات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز، میزان تعامل و هم‌افزایی محدود بین ارکان سه‌گانه را می‌توان یکی از نقاط ضعف اصلی جهت پویایی و توسعه فناوری و نوآوری در این دانشگاه به‌حساب آورد. این فرضیه در پژوهش‌های مربوط به دانشگاه‌های کل کشور نیز صادق است. به همین دلیل دانشگاه‌های کشور به‌طور عام و دانشگاه شهید چمران به‌صورت خاص برای گذار به نسل سوم دانشگاهی و ارتقای رتبه باید تلاش کنند تا مسائلی مانند تجاری‌سازی تولیدات علمی و سیاست‌گذاری‌های مشخص را حل نمایند و فرهنگ همکاری و هم‌انتشاری را برای حصول نتایج کارآمدتر ترویج دهند.
 
 
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Mutual Information Approach in University-Industry Collaboration in Transition to Third Generation Universities in Iran

نویسندگان [English]

  • Atousa Koochak 1
  • Abdolhossein Farajpahlou 2
  • Farideh Osareh 2
1 PHD Student, Faculty of Knowledge and information Science, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz,Iran.
2 Profesor in Faculty of Knowledge and information Science ,Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz,Iran.
چکیده [English]

Purpose:In line with the requirements of third-generation universities, the purpose of the present study is to examine the current situation in order to find out the possibility of developing cooperation between university and industry based on the contribution of research outputs from this collaboration.
Methodology: In this research, a triple helix model and mutual information approach were used for analyzing data. A total of 2107 articles derived from the three sources of the Science Citation Index (SCI), the Social Science Citation Index (SSCI) and the Arts & Humanities Citation Index (A & HCI) in the Web of Science database in the period 2008 to 2017 relating to the Shahid Chamran University of Ahvaz.
Findings: From the subject point of view, the fields of medicine, agriculture and engineering have the highest rate of university and industry co-publication. From the spatial map of the structure of scientific collaboration between universities and national and international research institutes we find the highest co-publishing rates in the national institutes, cities of Tehran and Ahvaz, and in the international institutes, the two countries, USA and Sweden, have the highest co-publishing rates with Shahid Chamran University of Ahvaz.
Conclusion: Despite the growing trend of scientific production at Shahid Chamran University of Ahvaz, the limited interaction and synergy between the three pillars can be considered as one of the main weaknesses of the dynamics and development of technology and innovation in this university. This assumption is also true in studies of universities throughout the country. For this reason, universities in the country in general, and Shahid Chamran University of Ahvaz in particular, should move on to transition to the third generation Universities development and promotion, to address issues such as commercialization of scientific products and specific policies, and a culture of co-operation and co-publishing Promote for more efficient results.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Measuring collaboration
  • Mutual Information
  • Triple Helix Model (THM)
  • Entropy

مراجع

اسماعیلی، میترا؛ یمنی دوزی سرخابی، محمد؛ حاجی‌حسینی، حجت‌الله و کیامنش، علیرضا) 1390). وضعیت ارتباط دانشکده‌های فنی-‌مهندسی دانشگاه‌های دولتی تهران با صنعت در چارچوب نظام ملی نوآوری. پژوهشوبرنامه‌ریزیدرآموزشعالی، 59 ، 27-46.
امیری‌نیا، حمیدرضا؛ بی‌تعصب، علی (1388)، الگوی مطلوب ارتباط دولت، صنعت و دانشگاه موردپژوهی تجربه‌های دفتر همکاری‌های فناوری در کشور، صنعت و دانشگاه، 2 (6-5)، 25-34.
جعفری، مصطفی؛ ضرغامی، حمیدرضا؛ اخوان، پیمان. (1394 الف). سنجش تعاملات و همکاری‌های فناورانه و دانشی با سازوکارها و ابزارهای مدل تریپل‌هلیکس (بررسی موردی: مقالات ISI نانوی ایران). فصلنامۀ مدیریت توسعه فناوری،3 (2)، 55-79.
جعفری، مصطفی؛ اخوان، پیمان؛ ضرغامی، حمیدرضا. (1394 ب). سنجش تعاملات دانشگاه، صنعت و دولت در مقالات علمی بخش نانو با رویکرد مدل تریپل هلیکس. تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی، 49 (3)، 393-411.
جوکار، طاهره و عصاره، فریده. (1392). جریان انتشار مقالات علمی در کشور ایران طی سال‌های 2007 تا 2011 بر اساس مدل مارپیچ سه‌گانه دانشگاه، صنعت و دولت. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات ، 29 (2)، 505-533.
خوراسگانی، علی؛ قاسمی، وحید؛ خوراسگانی، رسول؛ ادیبی سده، مهدی و افقی، نادر (1390). تحلیل جامعه‌شناختی شیوه‌های تولید علم؛ تأملی در رویکردهای نوین. تحقیقات فرهنگی، 16 (4)، 117-158.
زرقانی، سیدهادی؛ اعظمی، هادی؛ موسوی زارع، سیدجواد .1395. بررسی متغیرهای مؤثر بر قدرت علمی و فناوری و ارائه مدل ارزیابی قدرت علمی و فناوری کشورها. جغرافیای سیاسی، 5 ، 29-66.
شفیعی، مسعود. (1382 .(ارتباط صنعت و دانشگاه: آینده‌ای تابناک، پیشینه‌ای تاریک. تهران: دانشگاه صنعتی امیرکبیر.
صراطی شیرازی، منصوره. (1396). مطالعه ترسیم و ساختار جغرافیایی جریان دوسویه دانش میان دانشگاه و صنعت در ایران بر اساس شاخص هم‌انتشاری، رساله دکتری، استاد راهنما فریده عصاره، استاد مشاور عبدالحسین فرج‌پهلو، دانشکده علوم تربیتی و روا‌ن‌شناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
صراطی شیرازی، منصوره؛ عصاره، فریده؛ فرج‌پهلو، عبدالحسین. (1396). بررسی ارتباط میان هم‌انتشاری دانشگاه-صنعت و تجاری‌سازی دانش دانشگاهی در قالب اسپین‌‌آف در ایران. پژوهش‌نامه علم‌سنجی، 3 (6), 135-146. doi: 10.22070/rsci.2017.514
عرفان‌منش، محمدامین؛ مقیسه، زهره؛ فروزندۀ شهرکی، مرجان. (1397). مقایسه سهم برون‌دادهای پژوهشی حاصل از همکاری صنعت و دانشگاه در ایران، خاورمیانه و جهان. رهیافت، 69 ، 65-79.
گودرزوندچگینی، مهرداد. (2018). رویکرد دانشگاه‌های نسل چهارم کار و عمل (مورد مطالعه: دانشگاه‌های کمبریج، استنفورد و هاروارد). فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 20 (78), 1-16.‎
 نوروزی چاکلی، عبدالرضا. (1390). آشنایی با علم‌سنجی (مبانی، مفاهیم، روابط و ریشه‌ها). تهران: سازمان مطالعه و تدون کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
Abramo, G., D’Angelo, C. A., & Di Costa, F. (2011). University-industry research collaboration: a model to assess university capability. Higher Education, 62(2), 163-181.
Abramo, G., D’Angelo, C. A., Di Costa, F., & Solazzi, M. (2009). University–industry collaboration in Italy: A bibliometric examination. Technovation, 29(6-7), 498-507.
Banal-Estañol, A., Jofre-Bonet, M., Lawson, M.  & Lawson, C. (2015). The double-edged sword of industry collaboration: Evidence from engineering academics in the UK. Research Policy, 44(6), 1160-1175.
Braczyk, H.-J., Cooke, P. N., & Heidenreich, M. (1998). Regional innovation systems: the role of governances in a globalized world: Psychology Press.
Choi, S., Yang, J. S., & Park, H. W. (2015). Quantifying the Triple Helix relationship in scientific research: statistical analyses on the dividing pattern between developed and developing countries. Quality & Quantity, 49(4), 1381-1396.
Cooke, P., Uranga, M. G., & Etxebarria, G. (1997). Regional innovation systems: Institutional and organisational dimensions. Research Policy, 26(4-5), 475-491.
Danell, R., & Persson, O. (2003). Regional R&D activities and interactions in the Swedish Triple Helix. Scientometrics, 58(2), 203-218.
Dzisah, J., & Etzkowitz, H. (2008). The renewal of the African University: Towards a. Paper presented at the Proceedings of Ethiopia Triple Helix Conference, Transforming University-Industry-Government Relations in Ethiopia, IKED.
Edquist, C. (1996). Systems of innovation approaches: their emergence and characteristics: Univ.
Etzkowitz, H. (2003). Innovation in innovation: The triple helix of university-industry-government relations. Social science information, 42(3), 293-337.
Etzkowitz, H., & Leydesdorff, L. (2000). The dynamics of innovation: from National Systems and “Mode 2” to a Triple Helix of university–industry–government relations. Research Policy, 29(2), 109-123.
Hossain, M. D., Moon, J., Kang, H. G., Lee, S. C., & Choe, Y. C. (2012). Mapping the dynamics of knowledge base of innovations of R&D in Bangladesh: triple helix perspective. Scientometrics, 90(1), 57-83.
Kim, H., Huang, M., Jin, F., Bodoff, D., Moon, J., & Choe, Y. C. (2012). Triple helix in the agricultural sector of Northeast Asian countries: a comparative study between Korea and China. Scientometrics, 90(1), 101-120.
Leydesdorff, L. (2003). The mutual information of university-industry-government relations: An indicator of the Triple Helix dynamics. Scientometrics, 58(2), 445-467.
Leydesdorff, L., Park, H. W., & Lengyel, B. (2014). A routine for measuring synergy in university–industry–government relations: Mutual information as a Triple-Helix and Quadruple-Helix indicator. Scientometrics, 99(1), 27-35.
Loet, L., & Martin, M. (2003). The Triple Helix of university-indus-try-government relations. Scientometrics, 58(2), 191-203.
Lundberg, J., Tomson, G., Lundkvist, I., Sk? r, J., & Brommels, M. (2006). Collaboration uncovered: Exploring the adequacy of measuring university-industry collaboration through co-authorship and funding. Scientometrics, 69(3), 575-589.
Lundvall, B.-Å. (1988). National systems of innovation: towards a theory of innovation and interactive learning. The Learning Economy and the Economics of Hope, 85.
Lundvall, B.-Å. (2010). National systems of innovation: Toward a theory of innovation and interactive learning (Vol. 2): Anthem press.
Park, H. W., Hong, H. D., & Leydesdorff, L. (2005). A comparison of the knowledge-based innovation systems in the economies of South Korea and the Netherlands using Triple Helix indicators. Scientometrics, 65(1), 3-27.
Ponds, R., Van Oort, F., & Frenken, K. (2007). The geographical and institutional proximity of research collaboration. Papers in regional science, 86(3), 423-443.
Ponomariov, B. L., & Boardman, P. C. (2010). Influencing scientists’ collaboration and productivity patterns through new institutions: University research centers and scientific and technical human capital. Research Policy, 39(5), 613-624.
Razak, A. A., & Saad, M. (2007). The role of universities in the evolution of the Triple Helix culture of innovation network: The case of Malaysia. International Journal of Technology Management & Sustainable Development, 6(3), 211-225.
Shin, J. C., Lee, S. J., & Kim, Y. (2011). Knowledge-based innovation and collaboration: a triple-helix approach in Saudi Arabia. Scientometrics, 90(1), 311-326.
Sun, Y., & Negishi, M. (2010). Measuring the relationships among university, industry and other sectors in Japan’s national innovation system: a comparison of new approaches with mutual information indicators. Scientometrics, 82(3), 677-685.
Tijssen, R. (2012 a). R&D globalization processes and university-industry research cooperation: measurement and indicators.
Tijssen, R. J. (2012 b). Co-authored research publications and strategic analysis of public–private collaboration. Research Evaluation, 21(3), 204-215.
Wong, P. K., & Singh, A. (2013). Do co-publications with industry lead to higher levels of university technology commercialization activity? Scientometrics, 97(2), 245-265

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار