ترسیم و تحلیل نقشه دانش حوزه پژوهش‌های زنان ‌و ‌زایمان با استفاده از تحلیل هم‌رخدادی واژگان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی همدان، ایران.

2 استادیار، گروه کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی همدان، ایران.

3 دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه پیام نور.

چکیده

هدف: این پژوهش سعی دارد با استفاده از فنون تحلیل هم‌رخدادی واژگان، نقشه دانش در پژوهش‌های حوزه زنان و زایمان را با استفاده از رویکردهای تحلیل شبکه و دیداری‌سازی علم مورد مطالعه قرار دهد.
روش‌شناسی: این پژوهش کاربردی با استفاده از تحلیل هم‌رخدادی واژگان انجام شده است. جامعه پژوهش را تعداد 57769 رکورد تشکیل می‌دهد که در حوزه زنان و زایمان در بازه زمانی 2014 تا 2018 در پایگاه اطلاعاتی وب آو ساینس نمایه شده‌اند.
یافته‌ها: از نظر فراوانی، کلیدواژه «بارداری» و از نظر هم‌رخدادی دو کلیدواژة «بارداری-پره‌اکلامپسی» بیشترین فراوانی را داشته‌اند. یافته‌های مربوط به خوشه‌بندی سلسله‌مراتبی نیز منجر به شکل‌گیری هفت خوشه گردید. خوشه‌های «سزارین»، «پره‌اکلامپسی» و «سرطان‌های زنان» جزء خوشه‌های بالغ به حساب می‌آیند. خوشه «ناباروری» محوری نبوده، و جزء خوشه‌های در حال توسعه‌ می‌باشد. خوشه‌های «غربالگری قبل از تولد»، «یائسگی» و «عوارض بارداری» از خوشه‌های نابالغ و توسعه‌نیافته می‌باشند.
نتیجه‌گیری: بررسی ساختار دانش حوزه زنان و زایمان وضعیت پژوهش‌های این حوزه را مشخص نمود که می‌تواند نقشه راهی برای پژوهش‌های آتی پژوهشگران باشد. در حوزه زنان و زایمان، موضوعات پیرامون ناباروری و مشکلات روانی آن نیاز به توجه بیشتر پژوهشگران دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Mapping Knowledge Structure of Obstetrics and Gynecology studies: A Co-Word Analysis

نویسندگان [English]

  • Mozhgan Javaheri 1
  • Hossein Vakilimofrad 2
  • Mohammadreza Amiri 2
  • Ali Akbar Khasseh 3
1 Student, Master of Medical Librarianship, Hamadan University of Medical Sciences.
2 Assistant Professor, Faculty of Paramedicine, Department of Medi-cal library and information science , Hamadan University of Medi-cal Sciences, Iran.
3 Associate Professor of Information Science and Science, Payame Noor University
چکیده [English]

Purpose:This study aimed to investigate the knowledge map in obstetrics and gynecology research using network analysis and visualization approaches through co-word analysis.
Methodology: This applied research has been conducted with a scientometrics approach using the co-word analysis. The study population consisted of 57769 records on obstetrics and gynecology indexed in the Web of Science Database during 2014-2018.
Findings: The keywords "Pregnancy" and "Pregnancy-Preeclampsia" have been shown to have the highest rate of frequency and co-occurrence frequency in obstetrics and gynecology research, respectively. Hierarchical clustering leads to the formation of seven clusters, Clusters of "Caesarean", "Preeclampsia" and "Women's Cancer" are considered as adult clusters and "infertility" cluster is not a central cluster, but it is developed. It was also found that the clusters of "pre-natal screening", "menopause" and "pregnancy complications" are among the emerging or declining clusters.
Conclusion: The knowledge structure of obstetrics and gynecology revealed the status of research in this field which could be a guide for future researches. In the field of obstetrics and gynecology, issues related to infertility and its psychological problems need more attention from researchers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Obstetrics and Gynecology
  • Scientometrics
  • Knowledge Map
  • clustering
  • network analysis
باب‌الحوائجی، فهیمه؛ زارعی، فاطمه؛ نشاط، نرگس؛ حریری، نجلا (1393). نقشه دانش علم اطلاعات و دانش‌شناسی بر اساس مقوله‌بندی موضوعی اصلی و فرعی. مطالعات کتابداری و علم اطلاعات، 21 (13)، 1ـ24.
جمالی، جمشید؛ دهقانی، محسن؛ افضل آقایی، منور. (1393). بررسی کیفیت مجلات حوزه‏ زنان و مامایی در پایگاه ISI وScopus  بر اساس شاخص‏های رتبه‏بندی مجلات. مجله زنان، مامایی و نازایی ایران، 17 (108)، 9ـ20
حجازی، الهه، نقش، زهرا.(1393). مقیاس‌بندی چندبعدی و سودمندی آن در حوزه‌های مختلف روان‌شناسی. فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی، 4 (13)، 169-192.
رضائی، نسرین، صلصالی، مهوش، جهان‌تیغ، مژگان. (1394). شناسایی ابعاد سلامت زنان ایرانی: مرور مطالعات کیفی. پژوهش پرستاری، 10 (3)، 118-130.
سهیلی، فرامرز؛ شعبانی، علی؛ خاصه، علی‌اکبر (1394). ساختار فکری دانش در حوزه رفتار اطلاعاتی: مطالعه هم‌واژگانی. فصلنامه مدیریت و پردازش اطلاعات، 30 (2)، 396ـ373.
عبد خدا، هیوا، قاضی میرسعید، سید جواد و نوروزی، علیرضا (1389). بررسی میزان تولیدات علمی پزشکی بر مبنای مدارک نمایه‌شده از مجلات علمی در پایگاه‌های اطلاعاتی منتخب در فاصله سال‌های 2099ـ2005. پیاورد سلامت، 4 (1 و 2)، 30ـ18.
عصاره، فریده، حیدری، غلام‌رضا، زارع فراشبندی، فیروزه، حاجی زین‌العابدینی، محسن (1388). از کتاب‌سنجی تا وب‌سنجی: تحلیلی بر مبانی، دیدگاه‌ها، قواعد و شاخص‌ها. تهران: انتشارات کتابدار.
ودادهیر، ابوعلی، هانی ساداتی، سید محمد، احمدی، بتول.(1387). سلامت زنان از منظر مجلات بهداشت و سلامت در ایران. زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، 6 (2)، 133-155.
ولی‌نژادی، علی؛ وکیلی مفرد، حسین؛ امیری، محمدرضا؛ حسن‌زاده، محمدحافظ و بورقی، حمید (1390). بررسی توضعیت تولیدات علمی پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی همدان در پایگاه‌های اسکوپوس و وب آو ساینس. مدیریت اطلاعات سلامت، 8 (22)، 824ـ934.
یزدانی، کامران؛ نجات، سحرناز؛ رحیمی موقر، آفرین؛ قالیچی، لیلا؛ خلیلی، ملاحت (۱۳۹۳). علم‌سنجی: مروری بر مفاهیم، کاربردها و شاخص‌ها. مجله اپیدمیولوژی ایران. ۱۰ (۴)، ۷۸-۸۸.
Borg, I., & Groenen, P. (2003). Modern multidimensional scaling: Theory and applications. Journal of Educational Measurement, 40(3), 277-280.
Chang, Y.-W., Huang, M.-H., & Lin, C.-W. (2015). Evolution of research subjects in library and information science based on keyword, bibliographical coupling, and co-citation analyses. Scientometrics, 105(3), 2071-2087.
Ding, C. S. (2006). Multidimensional scaling modelling approach to latent profile analysis in psychological research. International Journal of Psychology, 41(3), 226-238.
García-García, P., López-Muñoz, F., Callejo, J., Martín-Águeda, B., & Álamo, C. (2005). Evolution of Spanish scientific production in international obstetrics and gynecology journals during the period 1986–2002. European Journal of Obstetrics & Gynecology and Reproductive Biology, 123(2), 150-156.
Giguère, G. (2006). Collecting and analyzing data in multidimensional scaling experiments: A guide for psychologists using SPSS. Tutorials in Quantitative Methods for Psychology, 2(1), 27-38.
Jain, A. K., Murty, M. N., & Flynn, P. J. (1999). Data clustering: a review. ACM computing surveys (CSUR)31(3), 264-323.
Lee, P.-C., & Su, H.-N. (2010). Investigating the structure of regional innovation system research through keyword co-occurrence and social network analysis. Innovation, 12(1), 26-40.
Liu, G. Y., Hu, J. M., & Wang, H. L. (2012). A co-word analysis of digital library field in China. Scientometrics91(1), 203-217.
Makkizadeh, F., & Bigdeloo, E. (2019). Intellectual structure of knowledge in Andrology field (2008 to 2017): A Co-word analysis. International Journal of Reproductive BioMedicine (IJRM), 349-360.
Qiu, J.P., Dong, K., & Yu, H.Q. (2014). Comparative study on structure and correlation among author co-occurrence networks in bibliometrics. Scientometrics, 101(2), 1345– 1360.
Zhao, D., & Strotmann, A. (2014). The knowledge base and research front of information science 2006–2010: An author co-citation and bibliographic coupling analysis. Journal of the Association for Information Science and Technology, 65(5), 995–1006. 
Zulueta, M. A., Cantos-Mateos, G., Vargas-Quesada, B., & Sánchez, C. (2011). Research involving women and health in the Medline database, 1965–2005: co-term analysis and visualization of main lines of research. Scientometrics, 88(3), 679.