تحلیل علم‌سنجی مجلات منتشرشده به زبان انگلیسی در حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی ایران بر اساس داده‌های اسکوپوس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

2 استادیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه تبریز.

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر تحلیل علم‌سنجی دو مجله ایرانی حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی (مجله علوم اطلاع‌رسانی و مدیریت اطلاعات از سال 2008 تا 2020 و مجله وبولوژی از سال 2006 تا 2020) منتشرشده به زبان انگلیسی است که بر اساس شاخص‌های هم‌تألیفی و رخداد واژگانی انجام شده است.
روش‌شناسی: این پژوهش کاربردی و کمی علم‌سنجی با استفاده از روش‌های تحلیل شبکه اجتماعی، تحلیل هم‌رخدادی واژگانی و تحلیل هم‌تألیفی انجام شد. نرم‌افزارهای ووس ویور و یوسی آی‌نت  برای مصورسازی و مرکزیت شبکه استفاده شد.
یافته‌ها: مجله علوم اطلاع‌رسانی و مدیریت اطلاعات تعداد 242 مقاله را با مشارکت 435 پژوهشگر، 365 مؤسسه و 29 کشور منتشر کرده بود. کلیدواژه‌های ایران، تحلیل استنادی و تجارت الکترونیک، سه اصطلاح پرتکرار در مقالات این مجله بودند. مجله وبولوژی تعداد 187 مقاله را با مشارکت 290 نویسنده، 267 مؤسسه و 37 کشور منتشر کرده بود. کلیدواژه‌های تحلیل استنادی، دسترسی آزاد و اینترنت/ایران سه مفهوم پربسامد در مقالات این مجله بودند.
نتیجه‌گیری: اگرچه بیشتر مقالات دو مجله توسط پژوهشگران ایرانی نوشته شده بودند، اما تعداد استناد دریافتی مقالات پژوهشگران خارجی بیشتر بود. الگوی نویسندگی مقالات به‌ترتیب دو، یک و سه نویسنده بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Scientometric Analysis of English-language Journals in the Field of Knowledge and Information Science in Iran Based on Scopus Data

نویسندگان [English]

  • Leila Khalili 1
  • Faegheh Mohammadi 2
1 Assistant Professor, Department of knowledge & Information Sci-ence, Azarbaijan Shahid Madani University.
2 Assistant Professor, Department of knowledge & Information Sci-ence, University of Tabriz.
چکیده [English]

Purpose:This study aims to analyze scientometrics of two Iranian journals published in the English language in the field of Knowledge and information science (International Journal of Information Science and Management (IJISM), since 2008- 2020 and Webology since 2006- 2020) based on co-authorship and co-word indicators.
Methodology: This applied and quantitative scientometric research is conducted using the methods of social network analysis, lexical coherence analysis, and co-authorship analysis. VOSviewer and UCINET software are used for visualization and centrality measures.
Findings: The IJISM had published a total number of 242 articles with the participation of 435 researchers, 365 institutions, and 29 countries. Iran, citation analysis, and e-commerce were the three most frequently used terms in the articles of this journal. The Webology journal had published a total number of 187 articles with the participation of 290 authors, 267 institutions, and 37 countries. Citation analysis, open access, and Internet / Iran were the most three frequent keywords of articles in this journal.
Conclusion: Although most of the articles for both journals had been written by Iranian researchers, the number of received citations by the foreign researchers was further. The authorship pattern of the articles was two, one, and three authors, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Scopus
  • Webology
  • International Journal of Information Science and Management
  • Co-authorship
  • Social Network Analysis
احمدی، حمید و عصاره، فریده. (1396). مروری بر کارکردهای تحلیل هم‌واژگانی. مطالعات ملی کتابداری و سازمان‌دهی اطلاعات، 28 (1)، 125-145
افشار، مینا، عبدالمجید، امیرحسین و دانش، فرشید. (1388). میزان استنادات و مشارکت گروهی نویسندگان مقالات مجله پژوهش در علوم پزشکی. مدیریت اطلاعات سلامت، 6 (2)، 123-132.
رحمانی، مهدی. (1397). ترسیم و تحلیل شبکه هم‌رخدادی واژگان در مقاله‌های فصلنامه علمی پژوهشی روان‌شناسی کاربردی. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 12 (1)، 127-141.
ریاحی اصل، جواد و شرفی، علی (1394). برون‌دادهای علمی اعضای هیئت علمی دانشکده‌های علوم پزشکی دانشگاه شاهد در پایگاه استنادی اسکوپوس در فاصله سال‌های 2000 تا 2011. پژوهش‌نامه علم‌سنجی، 1 (2)، 15-30.
زندیان، فاطمه، مرادیان، علی، حسن‌زاده، محمد. (1398). تحلیل شبکه همکاری علمی پژوهشگران حوزه پزشکی ایران با استفاده از شاخص‌های شبکه اجتماعی. پژوهش‌نامه علم‌سنجی، 5 (9)، 99-116.
سهیلی، فرامرز و عصاره، فریده. (1391). بررسی تراکم و اندازه شبکه اجتماعی موجود در شبکه هم‌نویسندگی مجلات علم اطلاعات. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، 29 (2)، 351- 372.
سهیلی، فرامرز، خاصه، علی‌اکبر و کرانیان، پریوش. (1397). روند موضوعی مفاهیم حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی ایران بر اساس تحلیل هم‌رخدادی واژگان. مطالعات ملی کتابداری و اطلاع‌رسانی، 29 (2)، 171- 190.
شورای عالی انقلاب فرهنگی. (1390). نقشه جامع علمی کشور. تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران. دسترس‌پذیر در: http://www.nlai.ir/documents بازیابی‌شده در: 5/2/1399
صدیقی مهری. (1393). بررسی کاربرد روش تحلیل هم‌رخدادی واژگان در ترسیم ساختار حوزه‌‌های علمی (مطالعه موردی: حوزه اطلاع‌سنجی). پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات. ۳۰ (۲)، ۳۷۳-۳۹۶.
عرفان‌منش، محمدامین، مروتی اردکانی، مرضیه. (1395). مطالعه علم‌سنجی و تحلیل شبکه‌های همکاری علمی در فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 8 (4)، 55-77.
عرفان‌منش، محمدامین و بصریان جهرمی، رضا. (1392). شبکه هم‌تألیفی مقالات منتشرشده در فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازمان‌دهی اطلاعات با استفاده از شاخص‌های تحلیل شبکه‌های اجتماعی. مطالعات ملی کتابداری و سازمان‌دهی اطلاعات، 24 (94)، 76-96.
عرفان‌منش، محمدامین، پرتو، پردیس و گلتاجی، مرضیه. (1393). تحلیل وضعیت تولیدات علمی حوزه شیمی کشور در پایگاه وب علوم (1393). فصلنامه دانش‌شناسی (علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی و فناوری اطلاعات) دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، 7 (26)، 93-110.
محمدیان، سجاد و وزیری، اسماعیل (1396). تحلیل و مصورسازی شبکه هم‌تألیفی دانشگاه‌های علوم پزشکی وابسته به وزارت بهداشت با استفاده از سنجه‌های تحلیل شبکه اجتماعی بر اساس داده‌های Web of Science. مجله دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران (پیاورد سلامت)، 11 (1)، 43-56.
نوروزی چاکلی، حمید، نورمحمدی، حمزه‌علی و نوروزی چاکلی، عبدالرضا (1398). ارزیابی بهره‌وری پژوهشی دانشگاه‌ها و مؤسسه‌های پژوهشی دولتی ایران در حوزه‌های وابسته به سیستم‌های خبره. پژوهش‌نامه علم‌سنجی، 5 (2)، 158-176.
Babchuk, N., Keith, B., & Peters, G. (1999). Collaboration in sociology and other scientific disciplines: A comparative trend analysis of scholarship in the social, physical, and mathematical sciences. The American Sociologist, 30(3), 5-21.
Bakri, A., & Willett, P. (2017). The Malaysian journal of library and information science 2001-2006: A bibliometric study. Malaysian Journal of Library & Information Science, 13(1), 103-116.
Bharvi, D., Garg, K.C. & Bali, A. (2003). Scientometrics of the international journal Scientometrics. Scientometrics, 56, 81–93. https://doi.org/10.1023/A:1021950607895
Borgatti, S. P. (2005). Centrality and network flow. Social Network, 27(1), 55-71.
Cohen J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences. 2nd ed. Hillsdale, NJ: Erlbaum.
De Stefano, D., Fuccella, V., Vitale, M. P., & Zaccarin, S. (2013). The use of different data sources in the analysis of co-authorship networks and scientific performance. Social Networks, 35(3), 370-381.
Donthu, N., Kumar, S., & Pattnaik, D. (2020). Forty-five years of Journal of Business Research: A bibliometric analysis. Journal of Business Research, 109, 1-14.
Erfanmanesh, M., & Hosseini, E. (2015). 10 Years of the International Journal of Information Science and Management: A scientometric and social network analysis study. International Journal of Information Science and Management, (13)1, 1-20.
Freeman, L. C. (1979). Centrality in Social networks: conceptual clarifications. Social networks, 1 (3), 215-239.
Glänzel, W., & Schubert, A. (2004). Analysing scientific networks through co-authorship. In Handbook of quantitative science and technology research (pp. 257-276). Springer, Dordrecht.
Kronegger, L., Ferligoj, A., & Doreian, P. (2011). On the dynamics of national scientific systems. Quality & Quantity, 45(5), 989–1015. doi 10.1007/s11135-011-9484-3
Lee, S., & Bozeman, B. (2005). The impact of research collaboration on scientific productivity. Social studies of science, 35(5), 673-702.
Li, E. Y., Liao, C. H., & Yen, H. R. (2013). Co-authorship networks and research impact: A social capital perspective. Research Policy, 42(9), 1515-1530.
Lu, H. & Feng, Y. (2009).A measures of authors’ centrality in co-authorship networks based on distribution of collaborative relationships. Scientometrics, 81(2), 499-511.
Newman, M. (2001). The structure of scientific collaboration networks. PNAS, 98(2),404-409.
Otte, E. & Rousseau, R. (2002). Social network analysis: a powerful strategy, also for the information sciences. Journal of information science, 28(6), 441-453.
Prell, C. (2012). Social network analysis: History, theory and methodology. Sage.
Ravikumar, S., Agrahari, A. & Singh, S.N. (2015). Mapping the intellectual structure of scientometrics: a co-word analysis of the journal Scientometrics (2005–2010). Scientometrics, 102, 929–955. https://doi.org/10.1007/s11192-014-1402-8
Sab, M. C., Kappi, M., Bagalkoti, V., & Biradar, B. S. (2020). Indian Journal of Marketing: A Bibliometric Analysis. Indian Journal of Marketing, 50(4), 55-65.