بررسی شبکه‌های اجتماعی علمی به‌عنوان ابزاری جایگزین یا مکمّل در ارزیابی پژوهشگران ایرانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد علم‌سنجی ،دانشگاه تهران

2 استادیار دانشکده علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه تهران

چکیده

هدف: از آنجاکه شبکه‌های اجتماعی علمی همانند پایگاه‌های استنادی امکان بررسی میزان استفاده از یک منبع یا اثر را فراهم می‌کنند، هدف این پژوهش بررسی شبکه‌های اجتماعی علمی به‌عنوان یکی از ابزارهای ارزیابی پژوهشگران است.
                           
روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نوع مطالعۀ پیمایشی و روش به‌کار رفته در آن آلتمتریک (سنجش‌های مبتنی بر شبکه‌های اجتماعی) است. جامعۀ مورد مطالعه در این پژوهش، اعضای هیئت‌علمی دانشگاه تهران شامل ۱۵۶۶ نفر هستند که از میان آنان ۳۰۹ نفر با نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای نسبی، برای بررسی انتخاب گردیدند. داده‌های پژوهش با جست‌وجوی اسامی این پژوهشگران و استخراج مقالات آن‌ها، در نمایۀ استنادی اسکوپوس و سپس جست‌وجوی مقالات همان افراد در سه شبکۀ اجتماعی علمی سایت یو لایک و بیبسونومی و مندلی گردآوری شد. داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از نرم‌افزار اکسل و اس. پی. اس. اس. تحلیل شدند.
                           
یافته­ها: براساس نتایج به‌دست‌آمده، مندلی با میزان هم‌بستگی ۸۰۱/۰ به‌عنوان ابزار جایگزین یا مکمل در ارزیابی پژوهشگران، مناسب شناخته شد. سایت یو لایک و بیبسونومی به‌ترتیب با هم‌بستگی ۴۳۹/۰ و ۲۴۱/۰ در جایگاه دوم و سوم قرار دارند. بدین‌ترتیب وزارت علوم و مراکز آموزش عالی و مؤسسات پژوهشی علاوه‌بر اینکه از وضعیت پژوهشگران آگاه می‌شوند، شاخص و ابزارهای نوینی برای ارزیابی پژوهشگران کسب می‌نمایند.
                           نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که مندلی می‌تواند به‌ عنوان ابزار جایگزین یا مکمل برای ارزیابی دانشمندان استفاده شود 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating Social Media as alternative or Complementary Tools for evaluation of Iranian Scholars

نویسندگان [English]

  • Hamideh Asadi 1
  • Nader Naghshineh 2
  • Maryam Nazary 2
1 M. A. Student of scientometrics, Tehran University, Tehran. Iran
2 Assistant Professor. Department of Knowledge and Information science, Tehran University, Tehran. Iran
چکیده [English]


 



Purpose: Similar to citation databases, social networks can be used to measure document and article use; therefore, the aim of this research is to investigate the social media or networks as tools for evaluation of scholars.
Methodology: The Altmetrics method _ measures based on social media or network_ was used for the survey. A sample of 309 facultly members affiliated to the University of Tehran were surveyed in order to find their publications on Scopus and their social records on bookmarking websites of CiteULike, Bibsonomy and Mendeley. The data were analyzed using Excel and SPSS software.
Findings: Research findings demonstrated that there is significant correlation between citations and social bookmark records of Iranian scholars' publication. The highest correlation is between Mendeley and Scopus at ρ=0.80. The correlation between CiteULike and Scopus is low (ρ=0.439) while that for Bibsonomy is very low (ρ=.0241).
Conclusion: Results show that Mendeley can be used as alternative or complementary tool for evaluation of the scholars 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Research Evaluation
  • Scientific Impact
  • Altmetrics
  • Social Bookmark
  • social media
  • Social Web
بشیر، حسن و افراسیابی، محمدصادق. (۱۳۸۹). کارکردهای رسانه‌های اجتماعی در ایران. رسانه، ۸۳، ۵-۳۲.
بهروزفر، هدایت و داورپناه، محمدرضا. (۱۳۸۸). میزان رویت‌پذیری مقاله‌های مجله‌های علمی ایرانی نمایه‌شده در مؤسسۀ اطلاعات علمی (ISI) در مقایسه با مقاله‌های ایرانی چاپ‌شده در مجله‌های علمی بین‌المللی خارجی. کتابداری و اطلاع‌رسانی، ۱۲(۴۷)، ۸۷-۱۱۳.
پاول، رونالد ار. (۱۳۷۹). روش‌های اساسی پژوهش برای کتابداران. (نجلا حریری، مترجم). ‌تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، مرکز انتشارات علمی.
حریری، نجلا و عنبری، امیرمهدی. (۱۳۹۱). سنجش قابلیت‌های شبکه‌های اجتماعی تخصصی وبی فارسی و ارائۀ راهکارهای مناسب برای بهینه‌سازی این شبکه‌ها در ایران. پژوهش‌نامۀ پردازش و مدیریت اطلاعات، ۲۸(۲)، ۴۵۵-۴۷۷.
رسولی، محمدرضا و مرادی، مریم. (۱۳۹۱). عوامل مؤثر بر تولید محتوا در شبکه‌های اجتماعی. کتاب ماه علوم اجتماعی، ۵۶، ۵۷-۶۶.
عصر نرم‌افزارهای اجتماعی در کتابخانه. (۱۳۸۷). کتاب ماه کلیات، ۱۳۱، ۶۸-۷۱.
نظری، مریم. (۱۳۹۲). گسست دانشی در پژوهش‌های مولد چگونه رصد می‌شود؟. تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی، ۴۷(۱)، ۲۷-۴۸.
Bar-Ilan, Judith, Haustein, Stefanie, Peters, Isabella, Priem, Jason, Shem, Hasas and Terliesner, Jens. (2012). Beyond Citations: Scholars Visibility on the Social Web. Paper Accepted to 17th International Conference on Science and Technology Indicators, Montreal, Canada. Retrieved December 25, 2012 from arxive Website: http://arxiv.org/ftp/arxiv/papers/1205/1205.5611.pdf.
Bibsonomy: The Blue Social Bookmark and Publication Sharing System (2013). Retrived from http://www.bibsonomy.org.
Chung, Chung Joo and Park, Han Woo (2012). Web Visibility of Scholars in Media and Communication Journals.. Scientometrics, 93, 207-215.
CiteULike: Free Service for Managing and Discovering Scholarly Reference (2013). Retrived from http://www.citeulike.org.
Haustein, Stefanie and Siebenlist, Tobias (2011). Applying Social Bookmarking Data to Evaluate Journal Usage.. Journal of Informetrics, 5, 446-457.
 
 
Haustein, Stefanie, Golov, Evgeni, Luckanus, Kathleen, Reher, Sabrina, Terliesner, Jens (2010). Journal Evaluation and Science 2.0: Using Social Bookmarks to Analyze Reader Perception. In Book of Abstracts of the 11th International Conference on Science and Technology Indicators, Leiden, The Netherlands, September 9-11. Unpublished. Retrieved May 14, 2013 from http://www.cwts.nl/pdf/BookofAbstracts2010_version_15072010.pdf.
Kousha, Kayvan, Thelwall. Mike and Rezaie, Somayeh (2010). Using the Web for Research Evaluation: The Integrated Online Impact Indicator. Journal ofInformetrics, 4, 124-135.
Li, Xueme, Thelwall, Mike and Giustini, Dean. (2012). Validating Online Reference Managers for Scholarly Impact Measurement. Scientometrics, 91(2), 461-471.
Mendeley: Free Reference Manager and Academic Social Network (2013). Retrived from http://www.mendeley.com.
Moed, H. F. (2005). Citation analysis in research evaluation. New York: Springer.
Priem, Jason, Piwowar, Heather A. and Hemminger, Bradley M. (2012). Altmetrics in the Wild: Using Social Media to Explor Scholarly Impact. Retrieved May 20, 2013 from http://arxiv.org/html/1203.4745v1
Reher, Sabrina and Haustein, Stefanie. (2010). Social Bookmarking in STM: Putting Services to the Acid Test. ONLINE: Exploring Technology & for Information Professionals, 34(6), 34-42.
Thelwall, Mike (2012). Journal Impact Evaluation: A Webometric Perspective. Scientometrics, 92(2), 429-441.
Thelwall, Mike and Price, Liz. (2003). Disciplinary Differences in Academic Web Presence- A Statistical Study of the UK. Libri, 53, 242-243.
Thelwall, Mike, Haustein, Stefanie, Lariviere, Vincent and Sugimoto, Cassidy R. (2013). Do Altmetrics Work? Twitter and Ten other Candidates. PLoS ONE, 8(5), 1-8. Retrieved June 1, 2013 from www.plosone.org/article/fetchObject.action?uri=info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0064841&representation=PDF.
Torres, Daniel, Cabezas, Alvaro and Jimenez, Evaristo (2013). Altmetrics: New Indicators for Scientific Communication in Web2.0. Comunicar, 21(41), 53-60. Retrieved July 24, 2013 from http://eprints.rclis.org/19778/
Yeong CH and Abdullah BJJ (2012). Altmetrics: the Right Step Forward. Biomedical Imaging & Intervention Journal, 8(3), 1-2. Retrieved June 1, 2013 from http://www.biij.org/2012/3/e15/e15.pdf.