بررسی شبکه همکاری اعضای هیأت علمی پژوهشگاه های فنی و مهندسی وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری در شهر تهران: بازه زمانی 2011 تا 2015

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران

2 دانشیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران،

چکیده

هدف: هدف از این تحقیق بررسی شبکه ­همکاری اعضای هیأت­ علمی پژوهشگاه­های فنی ­و­ مهندسی وزارت علوم، تحقیقات ­و ­فناوری در شهر تهران بین سالهای 2011-2015 می­باشد.
روش‌شناسی: این پژوهش از نوع پژوهش‌های علم­سنجی است که با استفاده از روش تحلیل شبکه­های اجتماعی به انجام رسیده است.  جامعه آماری پژوهش شامل تولیدات علمی 7 پژوهشگاه فنی و مهندسی وابسته به وزارت علوم تحقیقات و فناوری مستقر در شهر تهران است.
یافته‌ها: پس از بررسی 7 پژوهشگاه از منظر نویسندگان پر تولید، پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران در رتبه اول و پژوهشگاه مهندسی ژنتیک و زیست فناوری در رتبه دوم  قرار گرفتند. هم چنین ضریب همکاری در تولیدات­ علمی با همکاری 3 نویسنده، تعداد بیشتری داشته­اند. بر اساس شاخص پیوستگی نشان داده شد که تنها 26% پژوهشگران به نوعی با یکدیگر همکاری داشته­اند. در شبکه همکاری بین پژوهشگاه­ها، فعال­ترین پژوهشگاه، پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی می­باشد. همچنین نشان داده شد که بیشترین تولیدات علمی با کشور ایالات متحده آمریکا بوده است.
نتیجه‌گیری: حوزه موضوعی می­تواند یکی از عوامل تولیدات علمی بالای دو پژوهشگاه پلیمر و پتروشیمی ایران  و پژوهشگاه مهندسی ژنتیک و زیست فناوری باشد.  نتیجه نشان داد که در تعاملات علمی، تمایل به کار گروهی در پژوهشگاه­های فنی و مهندسی شهر تهران  به شدت سست است. از جمله دلایل آن توجه صرف به مباحث بنیادی هر رشته و عدم توجه به حل مسائل و موضوعات بین­رشته­ای است. پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی دارای موقعیت ممتازی در بین پژوهشگاه­های دیگر است و قدرت و نفوذ بیشتری در شبکه دارد. ایالات متحده آمریکا در کانون توجه پژوهشگران جهت همکاری بوده است و این مسأله می­تواند به­ دلیل موانع کمتر در این کشور باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigation of the Collaboration Network of the Faculty Members of the Technical and Engineering Research Institute of the Ministry of Science, Research and Technology in Tehran: 2011-2015

نویسندگان [English]

  • Maryam Fouladian 1
  • Sedigheh MohamadEsmaeil 2
1 M.A. in Information Science and Knowledge Studies, Islamic Azad Uni-versity, Science and Research Branch, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Department of Information Science and Knowledge Studies, Islamic Azad University،Science and Research Branch, Tehran, Iran.
چکیده [English]

urpose: The purpose of this research is to analyze the collaboration of faculty members in the field of engineering in research Institutes in Iranian Ministry of Science, Research and Technology in Tehran during 2011-2015.
Methodology: The research method is scientometrics and social network analysis. The population is scientific production of 7 institutes, which are extracted from databases.
Findings: the researchers with high scientific production were identified. There are also more scientific productions with more than 3 authors. Nearly %26 of researchers have collaborated with each other. Based on the SNA indicators, NIGB is the most active institute in the formation of scientific networks of research and technical areas.
Conclusion: Subject field can be one of the factors of high scientific production for IIPPI and NIGEG. The result showed that in scientific interactions, the trend of group work in TETRI is weak. One of the reasons might be paying attention to the basic topics of each discipline and lack of attention to the solution of interdisciplinary issues. The NIGEG has a privileged position among other research institutes and has more power and influence in the network. The United States has been the focus of the researchers' attention, and this could be due to fewer obstacles in the country.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Collaboration
  • Social Network Analysis
  • Engineering research institutes
  • Iranian Ministry of Science
  • Research and Technology

مراجع

احمدی، نیکوسادات(1390) . بررسی وضعیت تولیدات علمی دانشگاه تهران در طول برنامه­های توسعه ملی جمهوری اسلامی ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی. دانشگاه فردوسی مشهد
اسدی، مریم، ثقفی، سامان(1391). بررسی میزان هم­تألیفی پژوهشگران ایرانی در حوزه فنی و مهندسی در سال­های 2010- 1990. فصلنامه آموزش مهندسی ایران، دوره 14) 55). 111-134
اسدی، مریم، بذرافشان، اعظم، جولایی، سمیه و ثقفی، سامان (1390 ). همکاری­های علمی و شبکه­های هم­تألیفی در تولیدات علمی دانشگاه صنعتی شریف در طول سال­های 2005– 2010. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات. 93(22) ، 166-187
توکلی­زاده راوری، محمد، مکی­زاده، فاطمه، عابدی خوراسگانی، زهرا و سهیلی، فرامرز(1393). مطالعۀ روند چندنویسندگی و رابطۀ آن با ضریب تأثیر در نشریات فارسی حوزۀ فنی و مهندسی ایران طی سال‌های 1380 - 1389. تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی. 70، 583 -604
جعفرزاده، رشید، جلالی­دیزجی، علی و مؤمنی، عصمت(1395). تجزیه و تحلیل شبکه همکاری جهان در حوزه مالکیت فکری. پژوهشنامه علم­سنجی، 2(2)، 27-38
دیدگاه، فرشته، عرفان­منش، محمدامین(1388). بررسی تألیفات مشترک ایران و کشورهای جنوب شرق آسیا در پایگاه "وب آو ساینس". علوم و فناوری اطلاعات ایران، 24 (4)، 85-102
سالمی، نجمه، فدایی، غلامرضا و عصاره، فریده(1393). به­کارگیری معیارهای تحلیل شبکه اجتماعی در ارزیابی­های کتاب­سنجی. فصلنامه دانش شناسی( علوم کتابداری و اطلاع­رسانی و فناوری اطلاعات)، 7(25).
ستارزاده، اصغر، گلینی­مقدم، گلنسا و مؤمنی، عصمت(1395). تحلیل ساختار شبکه همکاری­های علمی پژوهشگران حوزه علوم پایه پزشکی ایران در نمایه استنادی علوم در بازه زمانی 1996 تا 2013. فصلنامه مطالعات دانش­شناسی، 2(6)، 1-20
سهیلی‏، فرامرز و عصاره، فریده(1392). مفاهیم مرکزیت و تراکم در شبکه های علمی و اجتماعی. فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 24 (3)، 92-108
عابدی­خوراسگانی، زهرا، توکلی­زاده­راوری، محمد، مکی­زاده، فاطمه و سهیلی، فرامرز(1396). مطالعه کلان­نگر رشد مقالات و نویسندگان در نشریات علمی حوزه فنی و مهندسی ایران. مطالعات کتابداری و علم اطلاعات، 20، 87- 104
عرفان­منش، محمدامین، ارشدی، هما(1394). شبکه هم­نویسندگی مؤسسات در مقاله­های علم اطلاعات و دانش­شناسی. نشریه تحقیقات کتابداری و اطلاع­رسانی، 71(22)، 79-100
عرفان­منش، محمدامین، مروتی­اردکانی، مرضیه(1395). مطالعه علم­سنجی و تحلیل شبکه­های همکاری علمی در فصلنامه مطالعات میان رشته­ای در علوم انسانی.  فصلنامه مطالعات میان رشته­ای در علوم انسانی، 8(4)، 55-77
عصاره، فریده، سهیلی، فرامرز، فرج­پهلو، عبدالحسین و معرف­زاده، عبدالحمید(1391). بررسی سنجه مرکزیت در شبکه هم­نویسندگی مقالات مجلات علم اطلاعات. پژوهشنامه کتابداری و اطلاع­رسانی، 2(2) . 181-200
گلینی­مقدم، گلنسا و طاهری، پروین(1394). ترسیم شبکه هم­نویسندگی و ضریب همکاری پژوهشگران در حوزه هوا فضا در نمایه استنادی علوم تا 2014 میلادی. مطالعات دانش شناسی، 1(3)، 23- 42    
محمداسماعیل، صدیقه، نراقیان، نسیم (1396). بررسی شبکه هم تالیفی پژوهشگران حوزه دندان­پزشکی در دو پایگاه Web of Science و Scopus طی سال­های 2011 تا 2015. مدیریت اطلاعات سلامت، 14(6)، 249-254
نوروزی چاکلی، عبدالرضا­(1390). آشنایی با علم‌ سنجی( مبانی، مفاهیم، روابط و ریشه­ها). تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها (سمت)
Ajiferuke, I., et al. (1988). Collaborative coefficient: A single measure of the degree of collaboration in research. Scientometrics, 14(5-6), 421-433
Benckendorff, P. (2010). Exploring the limits of tourism research collaboration: A social network analysis of co-authorship patterns in Australian and New Zealand tourism research. CAUTHE 2010: Tourism and Hospitality, Challenge the Limits, 151.
Cheong, F. and B. Corbitt (2009). A social network analysis of the co-authorship network of the Australasian Conference of Information Systems from 1990 to 2006. 17th European Conference on Information Systems (ECIS 2009), Information Systems and Innovation Group
De Nooy, W., Mrvar, A., & Batagelj, V. (2018). Exploratory social network analysis with Pajek. Cambridge University Press.
De Stefano, D., et al. (2013). The use of different data sources in the analysis of co-authorship networks and scientific performance. Social Networks 35(3), 370-381
Guns, R., Liu, Y. X., & Mahbuba, D. (2010). Q-measures and betweenness centrality in a collaboration network: A case study of the field of Informetrics .Scientometrics, 87(1), 133-147
Kumar, S. & Jan, J. M. (2013). Mapping research collaborations in the business and management field in Malaysia, 1980-2010. Scientometrics, 97(3), 491-517
Newman, M. E. (2001). Scientific collaboration networks. I. Network construction and fundamental results. Physical review E, 64(1), 016131
Newman, M. E. (2004). Coauthorship networks and patterns of scientific collaboration. Proceedings of the national academy of sciences, 101(suppl 1), 5200-5205.
Niu, F., & Qiu, J. (2014). Network structure, distribution and the growth of Chinese international research collaboration. Scientometrics, 98(2), 1221-1233.
Olmeda-Gómez, C., Perianes-Rodríguez, A., Ovalle-Perandones, MA, & De-Moya-Anegón, F. (2008). Comparative analysis of university-government enterprise-authorship networks in three scientific studies in the region of Madrid. Information Research, 13 (3)
Wang, T., Zhang, Q., Liu, Z., Liu, W., & Wen, D. (2012). On social computing research collaboration patterns: a social network perspective. Frontiers of Computer Science, 6(1), 122-130
Yu, Q., Shao, H., &  Duan, Z. (2012). The research collaboration in Chinese cardiography and cardiovasology field. International Journal of Cardiography, 26, 1-6

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار