ترسیم و تحلیل شبکه هم‌رخدادی واژگان در پایان‌نامه‌های گروه مشاوره دانشگاه شهید بهشتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه روان‌شناسی تربیتی و تحولی، دانشگاه شهید بهشتی

2 کارشناسی ارشد مشاوره و راهنمایی، دانشگاه شهید بهشتی

3 دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه تهران

4 استادیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه اصفهان

چکیده

هدف: هدف از پژوهش حاضر، ترسیم نقشه موضوعی پایان‌نامه‌های گروه مشاوره دانشگاه شهید بهشتی در بازه زمانی 94-1384 با استفاده از روش هم‌‌رخدادی واژگان این پایان‌نامه‌ها بوده است.
روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف نوعی مطالعه کاربردی بوده و با رویکرد توصیفی و استفاده از شاخص‌های علم‌سنجی و تحلیل شبکه‌های اجتماعی و روش تحلیل شبکه انجام شده است. جامعه پژوهش شامل کلیه‌ پایان‌نامه‌های دفاع‌شده گروه مشاوره دانشگاه شهید بهشتی در بازه زمانی 94-1384 به تعداد 145 پایان‌نامه بود. عنوان و چکیده تمامی این پایان‌نامه‌ها از سوی دو نفر متخصص در حوزه مشاوره بررسی و موضوعاتی به هر پایان‌نامه اختصاص داده شد. سپس ماتریس مجاورت هم‌رخدادی واژگان پایان‌نامه‌ها در نرم‌افزار اکسل تهیه و توسط نرم‌افزارهای تحلیل شبکه یو.سی.آ.نت و وی.او. اس.ویوور مورد مطالعه قرار گرفت.         
یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که از لحاظ شاخص مرکزیت درجه، موضوعات مداخله گروهی، پیشرفت تحصیلی و شخصیت و از لحاظ شاخص مرکزیت بینیت، موضوعات مداخله گروهی، پیشرفت تحصیلی، شخصیت و راهبردهای مقابله‌ای از اهمیت بیشتری نیست به سایر حیطه‌های موضوعی در حوزه مشاوره برخوردار بوده‌اند. همچنین بررسی نقشه چگالی شبکه نشان داد که مقوله‌های مداخله گروهی، پیشرفت تحصیلی، راهبردهای مقابله‌ای، استرس، سلامت روانی و شخصیت مهم‌ترین موضوعات مطرح در پایان‌نامه‌های گروه روان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی بوده‌اند.
نتیجه‌گیری: ترسیم و تحلیل نقشه ‌موضوعی پایان‌نامه‌های گروه مشاوره دانشگاه شهید بهشتی سبب آگاهی پژوهشگران این گروه و سایر گروه‌های علمی کشور درخصوص موضوعات پایان‌نامه‌های انجام‌گرفته، آگاهی از شکاف‌‌های موضوعی و جلوگیری از پژوهش‌های تکراری خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Visualization and Analysis of Word Co-occurrence Network of the Theses in the Department of Consulting of Shahid Beheshti University

نویسندگان [English]

  • Neda Nazarboland 1
  • Rezvane Rahmani 2
  • Mehdi Rahmani 3
  • Mohammad amin Erfan manesh 4
1 Assistant Professor, Department of Educational and Development Psychology, Shahid Beheshti University
2 Associate Professor in Consulting and Guidance, Shahid Beheshti University.
3 PhD candidate of Information Sci-ence and Knowledge Studies, University of Tehran
4 Assistant Professor, Department of In-formation Science and Knowledge Studies, University of Isfahan
چکیده [English]

Purpose:The aim of this study was visualization and analysis of topics covered by theses in the Department of Consulting of Shahid Beheshti University during 2005-2015.
Methodology: The current study is an applied research in terms of objectives while it is a descriptive and survey in terms of data analysis and was conducted using bibliometric and social network analysis indicators. The research population comprised of all 145 master’s theses written and collected at the Department of Consulting in Shahid Beheshti University during 2005-2015. Titles and abstracts of the theses were investigated by two specialists in consulting and a few keywords were assigned to each document. Then, the adjacency matrix of word co-occurrences was generated in a Microsoft Excel spreadsheet and transferred to the UCINet and VOSViewer for further analysis.
Findings: According to the findings, the most important and prolific topics in terms of degree centrality measures were group intervention, academic achievement and character. Moreover, group intervention, academic achievement, character and coping strategies were four topics with the highest betweenness centrality. Moreover, the density map of the word co-occurrence map showed that topics including group intervention, academic achievement, coping strategies, stress, mental health as well as character were among the most important and trending topics in Department of Consulting’s theses.
Conclusion: Visualization and analysis of topic map of theses in the Department of Consulting at the Shahid Beheshti University provides useful information about hot topics as well as research gaps and prevents researchers from repeated research activities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Consultation
  • Scientific map
  • Shahid Beheshti University
  • Visualization
  • Theses

مراجع

الهی، شعبان، نقی‌زاده، رضا، قاضی نوری، سید سپهر و منطقی، منوچهر. (1391). شناسایی جریان‌های غالب در حوزه توسعه نوآوری در مناطق با استفاده از روش تحلیل هم‌‌رخدادی کلمات. بهبود مدیریت، 6 (3 پیاپی 17)، 168-136.
حریری، نجلا و نیکزاد، مهسا. (1390). تحلیل استنادی و ترسیم نقشه تاریخ نگاشتی تولیدات علم کشاورزی در نمایه استنادی علوم در سال‌های 2000 تا 2008. علوم و فناوری اطلاعات، 25 (1)، 23-52.
خادمی، روح‌الله و حیدری، غلام‌رضا. (1395). ترسیم ساختار موضوعی مدیریت اطلاعات با استفاده از روش همایندی واژگان طی سال‌های 1986 تا 2012. فصلنامه علوم و فنون مدیریت اطلاعات، 1 (3)، 59-93.
سهیلی، فرامرز، توکلی‌زاده راوری، محمد، حاضری، افسانه و دوست حسینی، ندا. (بی‌تا). جزوه ترسیم نقشه علم. جزوه منتشرنشده.
شرفی، علی، نورمحمدی، حمزه‌علی و علی‌پور حافظی، مهدی. (1391). مدل موضوعی برای پایان‌نامه‌های کتابداری و اطلاع‌رسانی. فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازمان‌دهی اطلاعات، 25 (4)، 21-31.
عابدی جعفری، حسن، ابویی اردکان، محمد و آقازاده، فتاح. (1389). مدل فرایندی ترسیم نقشه‌های علم. رهیافت، 52، 45-46.
عابدی جعفری، حسن، پورعزت، علی‌اصغر، امیری، مجتبی، و دلبری راغب، فاطمه (1390) ترسیم نقشه علم اداره امور عمومی- مدیریت دولتی بر مبنای مقالات موجود در ISI. مدیریت دولتی، 6(22)، 127-148.
محمدی کنگرانی، حنانه، شامخی، تقی، و حسین‌زاده، مهناز (1390) بررسی و تحلیل شبکه روابط رسمی و غیررسمی میان سازمانی با استفاده از رویکرد تحلیل شبکه‌ای (مطالعه‌ موردی: استان کهگیلویه و بویراحمد). فصلنامه مدیریت دولتی، 3(6)، 149-164.
مکی‌زاده، فاطمه، حاضری، افسانه، حسینی‌نسب، سید حسین، و سهیلی، فرامرز (1395) تحلیل موضوعی و ترسیم نقشه علمی مقالات مرتبط با حوزه درمان افسردگی در پاب مد. مدیریت اطلاعات سلامت، 19(65)، 51-63.
ناصری جزه، محمود، طباطبائیان، سید حبیب‌اله، و فاتح‌راد، مهدی (1391) ترسیم نقشه دانش مدیریت فناوری در ایران با هدف کمک به سیاست‌گذاری دانش در این حوزه. سیاست علم و فناوری، 5(1): 72-45.
An, X.Y., & Wu, Q.Q. (2011) Co-word Analysis of the Trends in Stem Cells Field Based on Subject Heading Weighting. Scientometrics, 88(1), 133-144.
Bauin, S. (1986) Aquaculture: A Field by Bureaucratic Fiat. In Callon, M, Law, J, & Rip, A. editors. Mapping the Dynamics of Science and Technology: Sociology of Science in the Real World. London: The Macmillan Press Ltd.
Borgatti, S.P., Everett, M.G. & Freeman, L.C. (2002). UCINET for windows: Software for social network analysis. Harvard, MA: Analytic Technologies.
Chan, K, & Liebowitz, J. (2006). The synergy of social network analysis and knowledge mapping: a case study. International Journal of Management & Decision Making, 7(1), 19‐35.
Chen, C, Ibekwe‐SanJuan, F., & Hou, J. (2010) The Structure and Dynamics of Co‐Citation Clusters: A Multiple‐ Perspective Co‐Citation Analysis. Journal of the American Society for Information Science & Technology, 61(7), 1386‐1409.
Guns, R., Liu, X.Y., & Mahbuba, D. (2011). Q‐measures and betweenness centrality in a collaboration network: a case study of the field of informatics. Scientometrics, 87(1), 133‐147.
Hinze, S. (1994) Bibliographical Cartography of an Emerging Interdisciplinary Discipline: The Case of Bioelectronics. Scientometrics, 29(3), 353-376.
Law, J., & Whittaker, J. (1992). Mapping Acidification Research: A Test of the Co-word Method. Scientometrics, 23(3), 417-461.
Law, J., Bauin, S., Courtial, J., & Whittaker, J. (1988). Policy and the Mapping of Scientific Change: A Coword Analysis of Research into Environmental Acidification. Scientometrics, 14(3/4), 251- 264.
Lee, B., & Jeong, Y.I. (2008). Mapping Korea’s National R & D Domain of Robot Technology by Using the Co-word Analysis. Scientometrics, 77(1), 3-19.
Li, J., Wang, M.H., & Ho, Y.S. (2011). Trends in Research on Global Climate Change: A Science Citation Index Expanded-based Analysis. Global & Planetary Change, 77(1), 13-20.
Mohammadi, E. (2012) Knowledge mapping of the Iranian nanoscience and technology: a text mining approach. Scientometrics, 92(3), 593-608.
Newman, M.E.J. (2004). Co-authorship networks and patterns of scientific collaboration. Proceedings of the National Academy of Science of the United States of America, 101(1), 5200-5204.
Ravikumar, S., Agrahari, & A., Singh, S.N. (2015). Mapping the Intellectual Structure of Scientometrics: A Co-word Analysis of the Journal Scientometrics (2005–2010). Scientometrics, 102(1), 929- 955.
Rip, A., & Courtial, J. (1984). Co-word Maps of Biotechnology: An Example of Cognitive Scientometrics. Scientometrics, 6(6), 381-400.
Xiang, J., & Qiu, J. (2010) Co-word Analysis for the Competitive Intelligence of Automotive Industry in China. Advances in Electric & Electronics, 155, 85-90.
Xie, P. (2015). Study of International Anticancer Research Trends via Co-word and Document Co citation Visualization Analysis. Scientometrics, 105(1), 611-622.
Zhang, W., Zhang, Q., Yu, B., & Zhao, L. (2015). Knowledge Map of Creativity Research Based on Keywords Network and Co-word Analysis, 1992–2011. Quality & Quantity, 49(3), 1023-1038.
Zins, C. (2007). Knowledge map of information science. Journal of the American Society for Information Science & Technology, 58(4), 526-535.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار